Mãn Dục Nam
Mãn dục nam đề cập đến tình trạng suy giảm nồng độ testosterone ở nam giới xuống mức thấp. Nó thường là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên, xảy ra ở nam giới từ tuổi 50 trở lên. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khác nhau mà tình trạng này có thể diễn ra sớm hơn.
Mãn dục nam là gì?
Testosterone (hormone tình dục nam) là loại hormone nội tiết tố đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc điều hòa chức năng sinh lý và sinh sản ở nam giới. Testosterone kích thích sự phát triển của các mô sinh sản như tinh hoàn, tuyến tiền liệt và sản xuất tinh trùng.
Khi nam giới càng già đi thì mức độ testosterone trong cơ thể và quá trình sản xuất tinh trùng sẽ dần trở nên thấp hơn. Đây cũng chính là lý do khiến họ gặp phải các triệu chứng bất thường về thể chất và tâm lý.
Sự suy giảm nồng độ testosterone là một phần của quá trình lão hóa tự nhiên. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng, testosterone có xu hướng giảm 10% mỗi thập kỷ sau khi nam giới bước qua tuổi 30.
Mãn dục nam (Andropause) là tình trạng có liên quan tới việc giảm nội tiết tố nam testosterone. Nó không giống với tình trạng mãn kinh của phụ nữ ở chỗ testosterone và sự phát triển của các triệu chứng sẽ diễn ra một cách từ từ hơn những gì xảy ra ở phụ nữ.
Số liệu thống kê chỉ ra rằng, có khoảng 30% nam giới ở độ tuổi 50 sẽ gặp phải các triệu chứng mãn dục nam do nồng độ testosterone thấp. Một số người có các triệu chứng liên quan đến mãn dục nam cũng có thể có nguy cơ mắc các tình trạng sức khỏe khác. Điển hình như loãng xương nếu không sớm được điều trị thích hợp.
Dấu hiệu nhận biết mãn dục nam
Trên thực tế, các biểu hiện của triệu chứng có thể sẽ khác nhau ở mỗi người. Tuy nhiên nam giới trải qua tình trạng mãn dục nam thường sẽ gặp phải các triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Ham muốn tình dục thấp
- Khó cương cứng hoặc cương cứng không mạnh như bình thường
- Xuất tinh sớm, không thể xuất tinh
- Tinh trùng loãng, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng
- Thiếu năng lượng
- Phiền muộn
- Cáu kỉnh và thay đổi tâm trạng
- Mất sức mạnh hoặc giảm khối lượng cơ
- Tăng mỡ trong cơ thể
- Bốc hỏa
- Tóc khô xơ, dễ rụng
- Da sần sùi, thô ráp
- Xuất hiện triệu chứng đau nhức xương khớp
- Dễ mắc các bệnh huyết áp, tim mạch,…
Nguyên nhân gây mãn dục nam
Việc giảm testosterone được xác định là một yếu tố quan trọng ở những người đàn ông bị nghi ngờ mắc chứng mãn dục nam. Khi nhiên, khi nam giới già đi thì cơ thể không chỉ bắt đầu tạo ra ít testosterone hơn mà còn khiến mức độ của một loại hormone khác (globulin gắn kết hormone giới tính – SHBG) tăng lên.
SHBG là loại hormone kéo testosterone có thể sử dụng ra khỏi máu. Hormone SHBG liên kết với một số testosterone có sẵn lưu hành trong máu. Testosterone không liên kết với hormone SHBG sẽ được gọi là testosterone khả dụng sinh học. Tức là nó có sẵn để cho cơ thể sử dụng.
Những người đàn ông gặp phải các triệu chứng liên quan đến mãn dục nam đã làm giảm lượng testosterone khả dụng sinh học trong máu của họ. Do đó các mô trong cơ thể được kích thích bởi testosterone sẽ chỉ nhận được 1 lượng thấp hơn. Chính điều này gây ra những thay đổi khác nhau về tinh thần và thể chất ở một người.
Một số nguyên nhân thường gặp có liên quan đến tình trạng mãn dục nam bao gồm:
1. Vấn đề tuổi tác
Tuổi tác được xác định là nguyên nhân hàng đầu, có liên quan đến tình trạng mãn dục của nam giới. Tuy nhiên đây là hiện tượng hoàn toàn tự nhiên của cơ thể khi bước vào giai đoạn lão hóa (nhất là từ sau 50 tuổi).
Tuổi tác càng cao thì các cơ quan và chức năng trong cơ thể sẽ càng suy giảm. Lúc này, việc sản sinh testosterone cũng bị ngưng trệ khiến chức năng sinh lý của đàn ông bắt đầu có sự đi xuống rõ rệt.
2. Sử dụng chất kích thích
Hút thuốc lá, uống rượu bia quá nhiều là những thói quen xấu mà rất nhiều nam giới mắc phải. Những thói quen này có tác động rất nhiều đến sức khỏe tổng thể nói chung và sức khỏe sinh lý nói riêng.
Điển hình như việc hút thuốc lá, các chất độc trong khói thuốc có thể cản trở sản sinh oxit nitric. Từ đó khiến cho tuần hoàn máu bị suy giảm, ứ trệ. Điều này có thể gây ra các rối loạn chức năng sinh lý và thúc đẩy hiện tượng mãn dục.
3. Mất cân bằng nội tiết
Như đã phân tích, testosterone là hormone quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng sinh lý của nam giới. Mặc dù chưa tới độ tuổi mãn dục nhưng nếu cơ thể gặp phải các vấn đề về rối loạn nội tiết khiến cho testosterone suy giảm thì nam giới có nguy cơ bị mãn dục sớm hơn.
Có nhiều nguyên nhân liên quan đến sự mất cân bằng nội tiết tố ở nam giới. Trong đó, tần suất quan hệ quá nhiều hay quan hệ quá độ được xác định là những nguyên nhân thường gặp nhất.
4. Ảnh hưởng của thuốc Tây
Trường hợp không may mắc phải các bệnh lý mãn tính thì nam giới thường sẽ phải sử dụng các loại thuốc Tây trong thời gian dài. Điển hình như các loại thuốc kháng sinh, thuốc tim mạch, thuốc lợi tiểu,…
Một số hoạt chất trong thuốc Tây có thể gây ra tác dụng phụ. Điển hình như khiến cho nội tiết tố nam bị rối loạn. Nếu sử dụng thuốc Tây lâu dài thì quá trình mãn dục sẽ được thúc đẩy nhanh hơn. Đồng thời làm tăng nguy cơ mắc các chứng rối loạn xuất tinh, rối loạn cương dương,…
5. Căng thẳng quá mức
Cùng với sự xô bồ của cuộc sống hiện nay thì căng thẳng, stress là vấn đề luôn hiện hữu. Đặc biệt là với nam giới, dường như những lo âu, suy nghĩ của họ lại nhân lên nhiều hơn trước áp lực về trách nhiệm với gia đình, vợ con.
Tình trạng căng thẳng kéo dài khiến cho sức khỏe nam giới suy giảm. Hơn nữa còn khiến họ giảm đi hứng thú với hoạt động tình dục. Ngoài ra, stress kéo dài còn gây ức chế quá trình sản sinh testosterone của cơ thể và thúc đẩy nhanh dấu hiệu mãn dục.
6. Môi trường độc hại
Sống trong môi trường độc hại không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung mà còn gián tiếp làm giảm chức năng sinh lý. Trên thực tế, rất nhiều nam giới phải làm việc thường xuyên trong môi trường tiếp xúc với các chất độc hại. Đây được cho là một yếu tố thúc đẩy quá trình mãn dục nam diễn ra sớm hơn so với bình thường.
Mãn dục nam có ảnh hưởng gì?
Các chuyên gia cho biết, mãn dục nam là nguồn gốc làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người đàn ông. Người bệnh còn phải đối mặt với nguy cơ bị suy giảm hoạt động nhận thức, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và tiểu đường type 2.
Ngoài ra, sự suy giảm mạnh testosterone còn ảnh hưởng đến chuyển hóa lipid. Từ đó tác động đến hệ thống mạch máu, mỡ máu cao làm tăng nguy cơ bị xơ vữa động mạch. Đây là nguyên nhân gây ra tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, thậm chí là tai biến mạch máu não.
Nhiều trường hợp nam giới bị mãn dục còn bị thiếu máu lên não. Điều này khiến cho hoạt động của hệ thần kinh não bộ bị suy giảm. Ngoài ra nhiều người còn bị mất xương khiến quá trình loãng xương diễn ra nhanh chóng hơn, làm tăng nguy cơ bị gãy xương.
Cách khắc phục và điều trị mãn dục nam
Mãn dục nam không chỉ ảnh hưởng đến chức năng sinh lý mà còn gián tiếp tác động xấu đến sức khỏe. Đặc biệt là trong trường hợp tình trạng mãn dục diễn ra sớm thì những ảnh hưởng của nó sẽ càng mạnh mẽ hơn. Do đó cần sớm can thiệp điều trị khi nhận thấy các triệu chứng bất thường.
Dưới đây là các cách khắc phục và điều trị mãn dục nam hiệu quả:
1. Liệu pháp tăng cường testosterone
Liệu pháp tăng cường testosterone là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho những người đàn ông bị mãn dục nam. Phương pháp điều trị này có thể giúp làm giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống trong rất nhiều trường hợp.
Testosterone có sẵn trong nhiều chế phẩm khác nhau. Bao gồm miếng dán da, gel, viên nang hay thuốc tiêm. Bác sĩ sẽ giúp xác định phương pháp nào là phù hợp nhất cho bạn.
- Miếng dán da: Những người đeo miếng dán có chứa testosterone có thể nhận được hormone này qua da. Miếng dán cho phép giải phóng testosterone vào trong máu một cách chậm rãi và ổn định. Nó thường được dùng 1 lần/ ngày vào vùng da khô ở cánh tay, lưng, bụng hoặc trên đùi.
- Gel testosterone: Phương pháp này cũng được áp dụng trực tiếp trên da, thường là trên vùng cánh tay. Vì gel có thể truyền sang người khác khi tiếp xúc qua da nên cần rửa sạch tay sau mỗi lần thoa. Ngoài ra, quần áo chưa giặt có vết gel nên để xa tầm tay trẻ em.
- Viên nang: Được chỉ định uống 2 lần/ ngày sau bữa ăn. Đây là một lựa chọn khác để thay thế testosterone. Tuy nhiên, nam giới bị bệnh tim, bệnh gan, chức năng gan kém, bị thận nghiêm trọng hay có quá nhiều canxi trong máu thì cần tránh dùng viên nang testosterone.
- Tiêm testosterone: Phương pháp điều trị này được thực hiện bằng cách tiêm testosterone vào cơ mỗi 2 – 4 tuần. Nó có thể gây ra thay đổi tâm trạng do thay đổi nồng độ testosterone.
Việc tái khám với bác sĩ là rất quan trọng khi bạn bắt đầu việc điều trị ban đầu. Khi tái khám, bác sĩ sẽ kiểm tra phản ứng của cơ thể bạn với phương pháp điều trị. Từ đó sớm có sự điều chỉnh cho phù hợp nếu thấy cần thiết.
Bất cứ người đàn ông nào bị ung thư tuyến tiền liệt hay ung thư vú đều không nên dùng testosterone. Trường hợp bị bệnh tim hay đang dùng thuốc làm loãng máu, phì đại tuyến tiền liệt, mắc bệnh gan thận hay có quá nhiều canxi trong máu thì cần trao đổi với bác sĩ xem liệu pháp testosterone nào là phù hợp với bạn.
2. Điều chỉnh chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống đóng vai trò đặc biệt quan trọng với sức khỏe nói chung và chức năng sinh lý nói riêng. Để làm chậm quá trình mãn dục, nam giới được khuyên là nên điều chỉnh chế độ ăn uống khoa học.
Trên thực tế, một số thực phẩm lành mạnh có thể bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể và thúc đẩy sản sinh testosterone. Trong khi đó, một số loại đồ ăn thức uống lại gây ức chế quá trình sản sinh testosterone.
Chế độ ăn uống cho nam giới bị mãn dục cần chú ý đến một số vấn đề sau:
- Nên bổ sung lòng trắng trứng gà, hải sản và thịt đỏ
- Cân bằng dưỡng chất trong từng bữa ăn từ nguồn thực phẩm tươi sạch, đảm bảo vệ sinh
- Bổ sung đủ nước cho cơ thể (2 – 2.5 lít/ ngày). Ngoài uống nước lọc có thể bổ sung thêm các loại nước ép từ rau củ quả tươi.
- Không hút thuốc lá, uống rượu bia hay sử dụng các chất kích thích.
- Hạn chế tiêu thụ các loại carbohydrate tinh chế như cơm trắng, bánh kẹo, ngũ cốc,…
- Không nên ăn các loại thực phẩm đóng hộp, đồ ăn chế biến sẵn, phủ tạng động vật, món chiên rán nhiều dầu mỡ,…
3. Tận dụng thảo dược
Một số loại thảo dược và dược liệu tự nhiên đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe sinh lý nam. Trong đó nhiều loại còn giúp bổ thận, tráng dương, tăng cường tuần hoàn máu và thúc đẩy cơ thể sản sinh nhiều testosterone hơn. Từ đó làm chậm quá trình mãn dục ở nam giới.
Có thể sử dụng một số loại thảo dược và dược liệu sau đây:
- Gừng tươi: Hàm lượng các hoạt chất gingerol, shoal, zingiberene,… trong gừng rất dồi dào. Chúng có tác dụng làm giãn mạch và tăng cường lượng máu đến dương vật. Từ đó làm tăng ham muốn và khả năng tình dục ở nam giới.
- Rễ cau: Được sử dụng từ rất lâu đời trong việc giúp nam giới sung mãn hơn với hoạt động tình dục. Thảo dược này có chứa nhiều hoạt chất giúp co giãn mạch máu, kích thích lưu thông máu tới dương vật và kéo dài thời gian quan hệ.
- Nhân sâm: Đây là loại dược liệu quý chứa nhiều thành phần tốt cho sức khỏe. Đặc biệt là giúp thúc đẩy sản sinh testosterone và tăng cường chức năng sinh lý.
- Dâm dương hoắc: Các chiết xuất từ dược liệu này xuất hiện trong nhiều loại thuốc tăng cường chức năng sinh lý nam. Đặc biệt là lượng lớn L-Arginine trong dâm dương hoắc có tác dụng bổ thận, tráng dương và tăng cường tuần hoàn máu tới dương vật.
- Nhục thung dung: Dược liệu này có chứa lượng lớn bosch side, betaine,… Các hoạt chất này có tác dụng chống lão hóa, tăng cường sức khỏe tổng thể và cải thiện chức năng sinh lý. Đặc biệt là có khả năng làm chậm quá trình mãn dục nam.
4. Thay đổi lối sống
Lối sống thiếu lành mạnh có thể thúc đẩy nhanh chóng hơn quá trình mãn dục nam. Do đó, để cải thiện triệu chứng và làm chậm quá trình này thì nam giới cần thay đổi lối sống. Các vấn đề cần chú ý bao gồm:
- Hoạt động thể chất: Nên dành 30 – 45 phút mỗi ngày cho việc tập thể dục. Ưu tiên các bài tập giúp làm tăng độ dẻo dai, cải thiện khối lượng cơ và thúc đẩy ham muốn tình dục. Tập Kegel, Yoga, bơi lội,… là những lựa chọn rất phù hợp.
- Ngủ nghỉ đúng giờ, đủ giấc: Nên đi ngủ trước 23 giờ và đảm bảo giấc ngủ buổi tối kéo dài tối thiểu 6 tiếng. Ngủ đủ giấc với chất lượng giấc ngủ tốt có thể thúc đẩy quá trình sản sinh testosterone.
- Hạn chế thủ dâm quá độ: Thủ dâm không xấu, tuy nhiên thủ dâm quá độ lại vô cùng nguy hiểm. Nếu muốn làm chậm quá trình mãn dục thì nam giới cần ngay lập tức điều chỉnh lại thói quen này.
- Quan hệ tình dục đều đặn: Nam giới tuyệt đối không nên quan hệ tình dục phóng túng. Cần căn cứ vào độ tuổi để điều chỉnh tần suất quan hệ mỗi tuần cho phù hợp. Đồng thời có thể thay đổi tư thế khi quan hệ tình dục để làm tăng hưng phấn.
- Kiểm soát căng thẳng: Hãy cố gắng giữ căng thẳng trong tầm kiểm soát. Không nên ôm đồm quá nhiều việc nếu có thể san sẻ cho người khác. Có thể áp dụng các giải pháp tắm nước ấm, massage, liệu pháp mùi hương,… để giải tỏa stress sau một ngày làm việc.
Phòng ngừa mãn dục nam
Tình trạng mãn dục nam diễn ra sớm gây ra rất nhiều ảnh hưởng xấu cho cả sức khỏe và chức năng tình dục. Nam giới nên chủ động thực hiện các biện pháp để ngăn ngừa và làm chậm quá trình này. Chẳng hạn như:
- Xây dựng và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh. Tuyệt đối không hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia hoặc sử dụng các chất kích thích.
- Chăm sóc tốt cho chất lượng giấc ngủ, nên ngủ đúng giờ, đủ giấc. Nếu thường xuyên bị mất ngủ nhưng áp dụng các giải pháp tại nhà không mang lại hiệu quả thì nên sớm tìm kiếm sự hỗ trợ từ bác sĩ.
- Thận trọng trong việc sử dụng bất cứ loại thuốc Tây nào. Nên trao đổi với bác sĩ về lợi ích và rủi ro trước khi sử dụng.
- Quan hệ tình dục lành mạnh với tần suất phù hợp. Tuyệt đối tránh tình trạng thủ dâm quá nhiều.
- Thường xuyên tập thể dục để tăng cường sức mạnh tổng thể và thúc đẩy quá trình sản sinh nội tiết tố nam testosterone.
- Cân bằng thời gian làm việc và nghỉ ngơi, giữ cho tinh thần thoải mái và tránh để tình trạng căng thẳng ra khỏi tầm kiểm soát.
- Nên thăm khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/ lần để sớm phát hiện các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn và can thiệp điều trị kịp thời.
Mãn dục nam là tình trạng rất khó tránh khỏi khi tuổi tác ngày càng già đi. Tuy nhiên, nam giới hoàn toàn có thể làm chậm quá trình này bằng cách thay đổi lối sống lành mạnh và tích cực. Nếu phát hiện các triệu chứng mãn dục nam thì nên chủ động thăm khám bác sĩ để được trợ giúp.
Tham khảo thêm: