Bài Thuốc Đông Y Trị Đau Khớp Gối
Các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối được chỉ định dựa theo thể bệnh, mức độ nghiêm trọng của cơn đau và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Do đó, điều quan trọng là đến cơ y Y học cổ truyền uy tín để được chẩn đoán và kê đơn thuốc phù hợp nhất.
Điều trị viêm khớp gối bằng thuốc Đông y có hiệu quả không?
Theo Đông y, đau khớp gối thuộc chứng tý, thống phong, lịch tiết phong, hạc tất phong, xảy ra do tổn thương can và thận. Cơn đau thường xảy ra sau khi vận động mạnh hoặc thay đổi thời tiết, xuất hiện day dẳng với cường độ thay đổi liên tục. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể bị cứng khớp vào buổi sáng ngay khi vừa ngủ dậy hoặc có âm thanh trong khớp gối khi cử động.
Thông thường, để điều trị viêm khớp gối, Tây y sẽ kê các loại thuốc giảm đau, chống viêm hoặc thuốc đặc trị viêm khớp. Tuy nhiên các loại thuốc trị đau khớp gối thường tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro, tác dụng phụ, chẳng hạn như đau dạ dày, tổn thương gan, thận và khiến các triệu chứng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
Trong Đông y, đau khớp gối thường được phân ra thành nhiều thể khác nhau. Các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối sẽ phụ thuộc vào các thể, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và khả năng đáp ứng của người bệnh. Không giống như thuốc Tây y, các bài thuốc Đông y có thành phần từ các loại thảo dược thiên nhiên, do đó tương đối lành tính, ít tác dụng phụ và không gây ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Ngoài ra, các bài thuốc điều trị bệnh từ căn nguyên, do đó giúp cải thiện tận gốc các triệu chứng, từ đó ngăn ngừa bệnh tái phát hiện quả.
Mặc dù cần nhiều thời gian để phát huy tác dụng, tuy nhiên các bài Đông y trị đau khớp gối thường an toàn, do đó được nhiều người bệnh tin tưởng lựa chọn. Trước khi sử dụng các bài thuốc, người bệnh cần đến cơ sở Y học cổ truyền uy tín, chẳng hạn như Trung tâm Thuốc Dân Tộc hoặc Nhà thuốc Đỗ Minh Đường, để được chẩn mạch và kê đơn thuốc phù hợp.
5 bài thuốc Đông y trị đau khớp gối hiệu quả nhất
Các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối cải thiện các chứng hàn, phong, thấp, từ đó tăng cường khí huyết, thông kinh hoạt lạc, ngăn ngừa các hư tổn cơ, xương khớp và cải thiện cơn đau khớp gối. Như vậy, trong Đông y, các bài thuốc có thể điều trị các triệu chứng và giúp làm mạnh gân cốt, tăng cường sức khỏe tổng thể và ngăn ngừa các tổn thương trong tương lai. Sử dụng các bài thuốc đúng cách cũng giúp phục hồi mô sụn và ngăn ngừa nguy cơ viêm khớp, thoái hóa khớp.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và thể bệnh, thầy thuốc có thể chỉ định các bài thuốc như:
Bài thuốc Đông y Quyên tý thang trị đau khớp gối
Quyên tý thang là bài thuốc Đông y trị đau khớp gối liên quan đến phong hàn thấp tý. Bài thuốc chủ trị các chứng đau ê ẩm khắp khắp, cổ tay, cổ chân, đầu gối, các ngón tay, ngón chân và các khớp khác đau nhức liên tục khi thay đổi thời tiết.
Thể đau khớp gối này thường điều trị bằng cách sử dụng thuốc, châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng. Một số bài thuốc Đông y trị đau khớp gối được sử dụng như trà trong mùa đông gia lạnh để hỗ trợ giảm đau và tăng cường sức khỏe khớp.
Bài thuốc Quyên tý thang:
Công dụng: Khu phong, ích khí
Chủ trị: Phong thấp tý thống, đau vai gáy, nhức mỏi xương khớp, tay bì chân tay
Thành phần:
- Khương hoạt 9 gram
- Chích hoàng kỳ 6 gram
- Khương hoàng 10 gram
- Đương quy 12 gram
- Chích cam thảo 3 gram
- Xích thược 10 gram
- Phòng phong 6 gram
Cách dùng: Thêm 3 lát gừng, sắc thành thuốc, dùng uống
Gia giảm nếu:
- Đau đa khớp không thể co duỗi, gia thêm Phụ tử, Tế tân
- Nếu tà nhiệt hóa, khớp sưng đỏ, gia thêm Phòng kỷ, Tri mẫu, Thạch cao
- Nếu khí huyết bất túc, gia thêm Đỗ trọng, Ngưu tất và tang ký sinh
- Nếu chân tay nặng nề, thấp nhiều, da thịt tê dại, gia thêm Ý dĩ, Phòng kỷ, Thương truật
- Đau các chi trên, gia thêm Uy linh tiên, Tang chi
- Đau chi dưới nhiều gia thêm Ngưu tất
Sử dụng bài thuốc theo hướng dẫn của thầy thuốc Đông y. Kiên trì sử dụng bài thuốc mỗi ngày một thang để cải thiện các triệu chứng đau khớp gối. Ngoài ra, nếu cơn đau trở nên nghiêm trọng hơn khi di chuyển, người bệnh nên có thời gian nghỉ ngơi, di chuyển và tập thể dục phù hợp. Nếu cơn đau kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy thông báo với thầy thuốc để được hướng dẫn cụ thể.
Độc hoạt tang ký sinh thang – bài thuốc Đông y trị đau khớp gối hiệu quả
Độc hoạt tang ký sinh thang được sử dụng để điều trị các chứng đau mỏi xương khớp, đau tê cả hai khớp gối, khó khăn khi đi lại và mất khả năng phối hợp tứ chi. Bài thuốc là sự kết hợp của nhiều loại dược liệu quý với mục đích cải thiện cơn đau, hỗ trợ chống viêm, điều trị phong thấp và làm mạnh gân cốt. Ngoài ra sử dụng bài thuốc đúng cách theo hướng dẫn của thầy thuốc thể giúp bổ huyết, thông kinh hoạt lạc, trừ thấp, tán hàn và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Bài thuốc Độc hoạt tang ký sinh:
Công dụng: Bổ huyết, khu phong thấp, chỉ tý thống, ích gan thận
Chủ trị: Phong hàn thấp tý, đau nhức xương khớp, lưng đau gối mỏi
Thành phần:
- Độc hoạt 12 gram
- Tang ký sinh (Sinh hoặc Thục) 16 – 40 gram
- Phòng phong 12 gram
- Tần giao 12 gram
- Tế tân 4 – 8 gram
- Thược dược 12 gram
- Đương quy hoặc Đảng sâm 12 gram
- Địa hoàng 16 – 24 gram
- Thược dược 12 gram
- Ngưu tất 12 gram
- Đỗ trọng 12 gram
- Nhân sâm 12 gram
- Phục linh (Bạch hoặc Xích) 12 gram
- Quế tâm 4 gram
- Chích thảo 4 gram
Cách dùng: Sắc thành thuốc, chia thành 2 lần dùng uống trong ngày
Gia giảm:
- Nếu thiên hàn gia Phụ tử chế
- Nếu thiên nhiệt gia Tần giao, Địa hoàng, Xích thước
- Nếu tỳ hư thấp nặng, phân nhão, bỏ Địa hoàng, gia thêm Thương truật
- Nếu ứ huyết gia thêm Hồng hoa, Đào nhân
Kiên trì sử dụng bài thuốc Đông y trị đau khớp gối trong 5 – 7 ngày để cải thiện các triệu chứng. Nếu các triệu chứng không được cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, hãy trao đổi với thầy thuốc để được hướng dẫn cụ thể.
Bài Quế chi Thược dược Tri mẫu thang trị đau khớp gối
Quế chi Thược dược Tri mẫu thang là bài thuốc Đông y trị đau khớp gối nặng, chân tê dại khó cử động, đau ngoài, biến dạng, co duỗi khó khăn. Bài thuốc cũng hỗ trợ khu phong thấp, thông kinh hoạt lạc, trấn thống, dùng chữa các chứng tý, tê thấp, phong thấp hoặc các bệnh thấp khớp.
Quế chi Thược dược Tri mẫu thang:
Công dụng: Chỉ thống, thanh nhiệt, khu phong thấp
Chủ trị: Hàn thấp tý phát, tứ chi đau nhức, sưng tấy, toàn thân không phát sốt rõ rệt nhưng khớp nóng rát
Thành phần:
- Quế chi 8 – 12 gram
- Thược dược 12 gram
- Bạch truật 12 gram
- Tri mẫu 12 gram
- Phòng phong 12 gram
- Phụ tử chế 8 – 12 gram
- Ma hoàng 8 gram
- Chích thảo 8 gram
- Sinh khương 5 lát
Cách dùng:
- Sắc thành thuốc, chia thành 2 lần dùng uống trong ngày.
- Ngày này có thể bỏ Sinh khương khỏi bài thuốc. Khi dùng thì tán thành bột, uống với nước gừng, mỗi ngày 2 lần sáng và tối. Người lớn mỗi lần 12 gram, một liều mỗi tuần.
Gia giảm:
- Khớp gối đau nhiều, không thể co duỗi, chườm nóng thì giảm đau, gia thêm Ma quế, Phụ tử
- Cơ thể nặng, khớp gối sưng to, ngày mát trời thì bệnh nặng, gia thêm Truật phụ
- Nếu khớp gối nóng, ngày đau nhẹ đêm đau nặng thì tăng thêm Tri mẫu, Thược dược, Cam thảo, Nhẫn đông đằng và Sinh khương
Lưu ý khi dùng bài thuốc:
- Phụ tử có độc tính, cần sử dụng dược liệu được bào chế đúng cách.
- Không tự ý phối Phụ tử với các dược liệu khác, điều này có thể gây ngộ độc.
- Quế chi tính nóng, kỵ thai. Phụ tử có độc, tính rất nóng, kỵ thai. Phụ nữ mang thai không được dùng bài thuốc này.
Bát vị hoàn gia giảm trị đau khớp gối
Bát vị hoàn là bài thuốc gồm 8 vị thuốc quý có tác dụng bổ thận, tráng dương, điều trị đau lưng mỏi gối, đầu gối đau nhức, suy thận, di tinh, yếu sinh lý. Danh y Hải Thượng Lãn Ông cho biết, bài thuốc Bát vị có thể tăng cường sức khỏe, bảo vệ sinh mạng và cải thiện hầu hết các bệnh lý bằng cách tăng cường khả năng tự điều chỉnh của cơ thể.
Bài thuốc Bát vị hoàn:
Công dụng: Ôn bổ thận dương
Chủ trị: Chữa các bệnh viêm mãn tính, suy nhược thần kinh, đau thần kinh tọa, suy nhược cơ thể, béo phì, liệt dương, rối loạn cương dương, thận dương hư.
Thành phần:
- Thục địa 24 gram
- Đan bì 9 gram
- Hoài sơn 12 gram
- Phục linh 9 gram
- Trạch tả 10 gram
- Phụ tử 8 gram
- Sơn thù 15 gram
- Nhục quế 4 gram
Cách dùng: Mang các dược liệu tán thành bột mịn, hòa với mật ong làm thành viên hoàn, kích thước to bằng hạt đậu xanh. Mỗi lần dùng uống 3 – 6 g với nước ấm.
Gia giảm: Nếu dùng cho trẻ em thì bỏ bớt 2 vị Nhục và Phụ tử.
Các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối được ứng dụng từ rất sớm, do đó đơn thuốc và công dụng có thể thay đổi theo thời gian. Trước khi sử dụng các bài thuốc, người bệnh cần trao đổi với thầy thuốc để được bắt mạch và kê đơn thuốc phù hợp nhất.
Bài thuốc Đông y trị đau khớp gối theo thể bệnh hiệu quả cao
Theo Y học cổ truyền, đau khớp gối được chia thành nhiều thể khác nhau, phụ thuộc vào nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến cơn đau. Để điều trị dứt điểm cơn đau, người bệnh cần xác định thể bệnh và điều trị từ căn nguyên. Dưới đây là một số thể bệnh viêm khớp gối và cách điều trị hiệu quả nhất, người bệnh có thể tham khảo.
1. Thấp nhiệt
Dấu hiệu:
- Đầu gối nóng, sưng tấy, đau đớn, co duỗi khó
- Có thể kèm theo cơ thể nóng bức, nước tiểu vàng, căng thẳng, thường hay khát nước
- Lưỡi đỏ tía hoặc đỏ tươi, rêu lưỡi vàng nhớt
Phương pháp trị: Thanh nhiệt hoạt huyết tiêu xung
Bài thuốc Đông y trị đau khớp gối: Chu thị tam đằng thông tý thang: Dùng Ngân hòa, Tang chi, Dạ giao đằng, Tần giao, Liên kiều, Kê huyết đằng, Đương qui, Tang ký sinh, Ngưu tất, mỗi vị đều 20 gram; Một dược, Cam thảo, mỗi vị đều 10 gram. Sắc thành thuốc dùng uống mỗi ngày một thang.
2. Phong hàn
Dấu hiệu:
- Đầu gối đau nhức dữ dội, di chuyển khó khăn
- Cơ thể lạnh, chân tay buốt
- Mạch phù khẩn
- Lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng
Phương pháp trị: Hoạt huyết hóa ứ, tán hàn giải độc
Bài thuốc Đông y: Hồ thị hạc tất phong: Dùng Can địa hoàng, Đương qui, mỗi vị đều 30 gram; Phục linh, Sinh khương, mỗi vị đều 20 gram; Ma hoàng 16 gram; Bạch chỉ, Bạch thược, Hậu phúc, Bán hạ, Xương truật, Xuyên khung, mỗi vị đều 12 gram; Can khương 10 gram. Sắc thành thuốc, mỗi ngày dùng uống một thang.
3. Ứ đàm
Dấu hiệu:
- Đau khớp gối mạn tính, đùi bé đầu gối to
- Điều trị lâu ngày không khỏi, các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối khác không mang lại hiệu quả
- Sắc mặt tối, lưỡi đỏ tía
Phương pháp trị: Chỉ thống tiêu xung, trừ đàm hoạt huyết
Bài thuốc: Hoạt huyết trục ứ thang: Dùng Đan sâm 15 – 30 gram; Tam lăng 9 – 15 gram; Bạch giới tử 9 – 15 gram; Quất hồng 9 – 15 gram; Trầm hương 1.5 – 2 gram; Ô dược 6 – 12 gram; Bạch cương tàm 6 – 12 gram, Hậu phác 6 – 12 gram, Thổ bối mẫu 9 – 15 gram; Nga truật 9 – 15 gram. Sắc thành thuốc dùng uống mỗi ngày một thang. Nếu đau nhiều, cơn đau có xu hướng nghiêm trọng hơn khi thời tiết lạnh, có thể gia thêm Thảo ô chế, Nhũ hương trích.
4. Thận dương hư
Dấu hiệu:
- Chân tay lạnh, không ấm, cơ đùi teo
- Khớp gối biến dạng, các khớp toàn thân bị tổn thương
Phương pháp trị: Thông lạc, trừ phong, bổ thận
Bài thuốc Đông y trị đau khớp gối: Ích thận quyên tý hoàn (Chu Lương Xuân Y sư)
- Thành phần: Dùng Thục địa, Dâm dương hoắc, Qui đầu, Lộc hành thảo, mỗi vị đều 120 gram; Khương lang trùng chích, Phòng phong, Ô tiêu xà, Cương tằm, mỗi vị đều 90 gram; Toàn yết, Ngô công, đều 25 gram.
- Cách dùng: Mang các vị thuốc tán thành bột, Sinh địa, Kê huyết đằng sắc lấy nước, Cương tầm, Lộc hành thảo sắc thành nước đặc, cho vào bột thuốc, luyện thành viên hoàn, kích thước to bằng hạt đậu xanh. Mỗi lần dùng khoảng 6 gram, mỗi ngày 2 lần sau mỗi bữa ăn.
- Chống chỉ định: Phụ nữ mang thai hoặc đang hành kinh không được dùng.
5. Khí huyết hư
Dấu hiệu:
- Khớp gối sưng to, tay chân yếu, không có sức lực
- Sắc mặt nhợt nhạt, thường hay choáng váng, lo lắng, hồi hộp, hơi thở không đều
- Lưỡi màu đỏ nhạt hoặc đỏ non, lưỡi rêu trắng mỏng
- Mạch trầm tế
Phương pháp điều trị: Tán phong thấp, làm ấm kinh mạch, bổ khí huyết, tăng cường sức khỏe tổng thể
Bài thuốc: Đại Phòng phong thang: Dùng Thục địa, Hoàng kỳ, Bạch truật, Bạch thước, Đỗ trọng, Đương qui, Đảng sâm, Ngưu tất, đều 12 gram; Xuyên khung, Khương hoạt, đều 8 gram; Phòng phong 6 gram, Cam thảo 3 gram, sắc uống mỗi ngày một thang.
6. Thận can hư
Dấu hiệu:
- Hai khớp gối sưng to, đau đớn
- Lưng dưới đau nhức
- Các chi dưới teo nhỏ, di chuyển khó khăn
- Đầu óc choáng váng, tinh thần căng thẳng, người hay mệt mỏi
- Lưỡi nhỏ hoặc to béo, chất lưỡi tối màu hoặc nhọ, rêu lưỡi mỏng, màu trắng
- Mạch trầm tế vô lực
Phương pháp điều trị: Tán hàn, tăng tinh thủy, bổ thận gan
Bài thuốc Đông y trị đau khớp gối: Tam khí ẩm: Dùng Bạch truật, Bạch thược, Đỗ trọng, Thục địa, Câu kỷ tử, Tục đoạn, Ngưu tất, Đương quy, mỗi vị đều 12 gram; Nhân sâm 6 gram (có thể thay thế bằng Đảng sâm 12 gram), Phụ tử 4 gram, sắc thành thuốc, dùng uống mỗi ngày một thang.
7. Hàn thấp nghẽn trệ
Dấu hiệu:
- Khớp gối sưng to, đau đớn nghiêm trọng, khó khăn khi đi lại
- Cơ thể lạnh, tay chân buốt
- Mặt trắng, có thể ngả xanh
- Chất lưỡi tối, lưỡi có rêu trắng trơn
- Mạch trầm trì hoặc trầm khẩn
Phương pháp trị: Hoạt huyết, trừ thấp, tán hàn, ôn kinh
- Bài thuốc 1: Ngũ tích tán: Dùng Phục linh, Đương qui, Bạch thược, mỗi vị đều 12 gram; Bạch chỉ, Chỉ xác, Thương truật, đều 10 gram; Trần bì, Xuyên khung, đều 8 gram; Cát cánh 6 gram; Cam thảo 4 gram, Nhục quế, Ma hoàng, Cam khương, mỗi vị đều 8 gram. Sắc uống.
- Bài thuốc 2: Dương hòa thang: Dùng Thục địa, Bạch giới tử, mỗi vị đều 12 gram; Lộc giác, Ma hoàng 8 gram; Cam thảo 4 gram, sắc uống.
8. Thấp độc tích đọng
Dấu hiệu:
- Khớp gối sưng to
- Đau đầu, sắc mặt u ám
- Cơ thể nặng nề, tay chân phù trướng
- Đầy bụng, buồn nôn, đại tiện phân nát
- Chất lưỡi đỏ nhạt hoặc tối, rêu lưỡi trắng nhớt
- Mạch huyền hoạt hoặc trần hoãn
Phương pháp điều trị: Lợi huyết giải độc, khứ phong lợi thấp
Bài thuốc Đông y trị đau khớp gối: Ý dĩ nhân thang: Dùng Bạch truật 12 gram, Độc hoạt, Ý dĩ nhân, mỗi vị đều 10 gram; Khương hoạt, Xuyên khung, mỗi vị đều 8 gram; Phòng phong 6 gram, Ma hoàng, Thảo ô, mỗi vị đều 4 gram; Xuyên ô, Sinh khung, mỗi vị đều 3 gram, sắc uống.
9. Nhiệt độc cốt phá bên trong
Dấu hiệu:
- Khớp gối đau đớn dữ dội, co duỗi khó khăn
- Cơ thể nóng, thường hay khát nước, tâm phiền lo lắng
- Tiểu tiện sẻn đỏ, đại tiện táo khô kết
- Lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng
- Mạch hoạt sác
Phương pháp điều trị: Hoạt huyết bổ xương khớp, thanh nhiệt giải độc tăng cường sức khỏe tổng thể
Bài thuốc: Ngũ vị tiêu độc ẩm kết hợp Hoạt lạc hiệu linh đan. Dùng Kim ngân hoa, Đương qui, Bồ công anh, Đan sâm, mỗi vị 12 gram; Cúc hoa 10 gram; Nhũ hương 8 gram; Một dược 6 gram; Tử hoa địa linh 3 gram, sắc uống.
Sau khi các khớp không còn sưng đau, sử dụng bài Thập toàn đại bổ thang để bồi bổ khí huyết, giảm đau tiêu sưng, tăng cường hệ thống miễn dịch. Dùng Bạch linh, Đương quy, Hoàng kỳ, Bạch thược, Bạch truật, Thục địa, mỗi vị đều 12 gram; Xuyên khung 8 gram; Cam thảo chích 6 gram, sắc thành thuốc.
Các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối có thể hỗ trợ giảm đau, chống viêm, tăng cường khả năng vận động, giảm cảm giác khó chịu và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, điều quan trọng là sử dụng thuốc theo hướng dẫn của thầy thuốc để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
Dùng bài thuốc Đông y trị đau khớp gối cần chú ý gì?
Sử dụng các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối có thể điều trị các triệu chứng từ căn nguyên, mang lại hiệu quả lâu dài và không gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Bên cạnh đó, các loại dược liệu cũng giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ giải độc và tăng cường sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, điều quan trọng là sử dụng các bài thuốc Đông y theo đúng hướng dẫn của thầy thuốc.
Ngoài ra, để các bài thuốc đạt hiệu quả tốt nhất, người bệnh cần lưu ý một số vấn đề như:
- Đến cơ sở Y học cổ truyền đạt chuẩn để được chẩn đoán và chỉ định các bài thuốc phù hợp.
- Sử dụng các bài thuốc được phân phối, đóng gói tại cơ sở uy tín để đảm bảo nguồn dược liệu cũng như chất lượng của bài thuốc.
- Kiên trì sử dụng bài thuốc theo đúng liệu trình, không ngừng thuốc mà không thông báo với thầy thuốc.
- Không tự ý thay đổi các vị thuốc, kết hợp các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.
- Thực hiện chế độ chế ăn phù hợp, tăng cường các hoạt động thể chất, nghỉ ngơi hợp lý trong thời gian điều trị để hỗ trợ quá trình điều trị.
Trước khi sử dụng các bài thuốc Đông y trị đau khớp gối, người bệnh cần đến các nhà thuốc, cơ sở Đông y uy tín để được bắt mạch và kê đơn thuốc phù hợp. Trong quá trình sử dụng bài thuốc, nếu nhận thấy các dấu hiệu không mong muốn, hãy thông báo với thầy thuốc để được hướng dẫn phù hợp.
Tham khảo thêm: