Các Loại Rau Lợi Sữa

Bên cạnh các nhóm thực phẩm bồi bổ, mẹ bỉm đừng quên bổ sung các loại rau lợi sữa vào chế độ ăn hằng ngày. Các loại rau lợi sữa có tác dụng kích thích tiết sữa, làm mát sữa, đồng thời hỗ trợ cải thiện tình trạng ít sữa và mất sữa đột ngột khi đang cho con bú.

Các loại rau lợi sữa mẹ sau sinh nên bổ sung

Rau xanh là nhóm thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn hằng ngày. Nhóm thực phẩm này cung cấp cho cơ thể một lượng lớn chất xơ cùng với hàm lượng nước dồi dào giúp điều hòa nhu động ruột và thúc đẩy quá trình trao đổi chất. Mặc dù không cung cấp nguồn năng lượng dồi dào nhưng rau xanh chứa rất nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất thiết yếu.

Tất cả các loại rau xanh đều tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên trong trường hợp mới sinh nở, mẹ bỉm cần chú ý bổ sung các loại rau lợi sữa và không nên ăn một số loại rau gây tắc sữa, mất sữa.

Các loại rau lợi sữa thường có tính mát giúp kích thích tuyến vú tiết sữa một cách tự nhiên. Bên cạnh đó, bổ sung rau xanh còn giúp nâng cao sức khỏe, giảm táo bón, kích thích cảm giác thèm ăn và hạn chế tình trạng đầy hơi, chướng bụng. Vì vậy, mẹ sau sinh đừng quên bổ sung rau xanh vào thực đơn ăn uống hằng ngày, đặc biệt là các loại rau lợi sữa sau:

1. Rau ngót – Loại rau lợi sữa tốt cho mẹ bỉm

Khi mang thai, mẹ phải kiêng rau ngót do loại rau này có thể gây co bóp tử cung dẫn đến động thai và sảy thai. Tuy nhiên sau khi sinh nở, mẹ nên bổ sung rau ngót vào chế độ ăn hằng ngày. Chất Papaverin trong rau ngót giúp tử cung co bóp, từ đó hỗ trợ đào thải sản dịch và phục hồi tử cung nhanh chóng.

Rau ngót có tính mát, dễ ăn và chứa nhiều chất dinh dưỡng như canxi, sắt, mangan, magie, canxi, kẽm, đồng, natri, kali, vitamin A, vitamin C và nhiều chất chống oxy hóa khác. Bổ sung các món ăn từ rau ngót giúp mẹ bỉm nhanh chóng phục hồi sức khỏe và tăng số lượng, chất lượng sữa mẹ. Loại rau này có tính mát nên có thể cải thiện tình trạng nóng trong, táo bón, đầy hơi và ăn uống khó tiêu ở phụ nữ sau sinh.

Các món ăn từ rau ngót giúp lợi sữa:

Canh rau ngót thịt bằm
Canh rau ngót nấu tôm tươi/ tôm khô
Cháo rau ngót thịt xay
Rau ngót nấu cua đồng

Các món ăn từ rau ngót có tính mát nên thích hợp dùng vào những ngày nắng nóng. Khi cơ thể mệt mỏi và chán ăn, mẹ có thể dùng bát canh rau ngót để bổ sung năng lượng và những chất dinh dưỡng cần thiết.

2. Rau dền

Rau dền là loại rau ăn quen thuộc với người Việt. Trong đó có 3 loại rau dền được sử dụng phổ biến nhất là dền gai, dền đỏ và dền cơm. Điểm chung của rau dền là mềm, tính mát và dễ chế biến. Rau dền thường được dùng để nấu canh, luộc hoặc xào.

Rau dền có tính mát, lợi sữa nên rất tốt cho phụ nữ sau khi sinh. Chất xơ và khoáng chất trong loại rau này sẽ giúp mẹ bỉm phục hồi thể trạng nhanh chóng, hỗ trợ cải thiện tình trạng uể oải và mệt mỏi. Đặc biệt, rau dền đỏ chứa rất nhiều sắt giúp bù đắp lượng máu mất mát trong quá trình sinh nở.

Rau dền là loại rau lành tính nên mẹ có thể sử dụng hằng ngày nếu yêu thích. Loại rau này có nhiều cách chế biến và có thể kết hợp với nhiều loại rau, thịt, tôm,… để đa dạng thực đơn ăn uống hằng ngày.

Các món ăn lợi sữa từ rau dền mẹ bỉm nên bổ sung:

Rau dền xào tỏi
Rau dền xào nấm rơm
Canh rau dền nấu tép, tôm khô
Rau dền luộc

3. Rau mồng tơi

Rau mồng tơi là một trong những loại rau lợi sữa mẹ bỉm nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng. Tương tự như rau dền, rau mồng tơi mềm, dễ nhai nuốt, thích hợp với mẹ bỉm bị chảy máu chân răng do ảnh hưởng của quá trình mang thai và sinh nở. Theo kinh nghiệm dân gian, mồng tơi có tính mát, tác dụng nhuận tràng và lợi tá tràng, đại tràng, thích hợp với người bị chứng nóng trong, táo bón, tắc sữa,…

Các món ăn từ mồng tơi thường được dùng vào những ngày nắng nóng để làm mát cơ thể. Ngoài ra, loại rau này cũng cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất, axit amin tốt cho phụ nữ sau sinh như vitamin C, A, B9, magie, canxi, leucine, tryptophan, isoleucine,… Đặc biệt, rau mồng tơi chứa chất chống oxy hóa beta sitosterol với hàm lượng cao gấp nhiều lần so với các loại thông thường.

Mẹ bỉm bị mất sữa, tắc sữa kèm theo ăn uống kém và táo bón có thể dùng các món ăn từ rau mồng tơi để cải thiện. Các món ăn từ loại rau này rất dễ chế biến và có tác dụng kích thích vị giác, tạo cảm giác thèm ăn.

Các món ăn lợi sữa từ mồng tơi mẹ bỉm nên bổ sung:

Canh mồng tơi nấu hến, nghêu
Canh mồng tơi nấu cua đồng
Mồng tơi xào tỏi
Canh mồng tơi nấu tôm, tép

4. Rau lang – Lợi sữa, nhuận tràng

Mẹ sau sinh thường gặp phải tình trạng táo bón và ăn uống kém do nhu động đại tràng bị rối loạn. Vì vậy, những loại rau có tác dụng lợi sữa và nhuận tràng như rau lang được khuyến khích bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày. Rau lang (rau khoai lang) có tính mát, mềm, dễ ăn và dễ chế biến nên không còn xa lạ trong mâm cơm của người Việt.

Tương tự như mồng tơi, rau lang cũng chứa chất nhầy tự nhiên có tác dụng làm dịu ống tiêu hóa và nhuận tràng tốt. Ngoài ra, rau lang chứa rất nhiều chất dinh dưỡng với hàm lượng cao như vitamin C, B6, vitamin A,… Loại rau này còn chứa chất chống oxy hóa glutathione có tác dụng kháng viêm và bảo vệ tế bào.

Rau lang là loại rau ăn lành tính có thể bổ sung cả khi mang thai và sau khi sinh nở. Ngoài những lợi ích kể trên, rau lang còn có hiệu quả kiểm soát đường huyết. Vì vậy, mẹ bỉm gặp phải tình trạng tiểu đường thai kỳ nên tăng cường bổ sung rau lang vào chế độ ăn để điều hòa đường huyết trở lại.

Các món ăn từ rau lang có tác dụng lợi sữa, nhuận tràng tốt cho phụ nữ sau sinh:

Rau lang luộc
Rau lang xào tỏi
Canh rau lang nấu tôm, tép
Canh rau lang thịt bằm

5. Rau diếp cá tốt cho mẹ sau sinh

Rau diếp cá có vị chua nhẹ, mùi tanh, tính mát, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, nhuận tràng, sát trùng và lợi tiểu. Loại rau này rất tốt cho phụ nữ sau sinh bị tắc sữa, mất sữa, táo bón và nóng trong. Vì có tác dụng kháng sinh nhờ chất decanoyl-acetaldehyd nên diếp cá còn hỗ trợ cải thiện viêm tắc tuyến vú ở mẹ sau sinh.

Diếp cá có mùi tanh nên không phải ai cũng ăn được. Tuy nhiên nếu ăn được loại rau này, mẹ nên bổ sung vào chế độ dinh dưỡng để kích thích tiết sữa và cải thiện tình trạng tắc sữa gây viêm, đau vú. Bên cạnh đó, diếp cá còn có tác dụng nhuận tràng, lợi tiểu và giảm chứng nóng trong ở phụ nữ sau sinh.

Các món ăn từ diếp cá tốt cho mẹ sau sinh:

Ăn sống rau diếp cá
Gỏi diếp cá thịt bò
Gỏi diếp cá tôm thịt
Trà diếp cá

Diếp cá thường được ăn sống để giữ hương vị đặc trưng và đảm bảo những lợi ích đối với sức khỏe. Do đó, mẹ nên ngâm rửa rau thật sạch với nước muối pha loãng để tránh bị đau bụng, tiêu chảy.

6. Rau má

Nếu không ăn được diếp cá, mẹ có thể thay thế bằng rau má. Rau má có vị đắng, tính hàn, tác dụng lợi sữa, tiêu thũng, giải độc, lợi thấp và thanh nhiệt. Các món ăn từ loại rau này giúp làm mát cơ thể và kích thích tiết sữa tự nhiên. Mẹ bỉm thường xuyên bị mất sữa do chứng nóng trong có thể thêm rau má vào chế độ ăn hằng ngày.

Ngoài ra, khi bị nóng sốt, mẹ có thể uống nước rau má để hạ sốt và làm mát cơ thể thay vì sử dụng thuốc. Loại rau này còn được tận dụng để giã đắp và nấu nước tắm trị rôm sảy, hăm da, nổi mề đay, mẩn ngứa. Tuy nhiên, nên tránh dùng thức ăn và đồ uống từ rau má khi đang bị tiêu chảy và đau bụng.

Các món ăn từ rau má có tác dụng lợi sữa, làm mát cơ thể:

Canh rau má thịt bằm
Gỏi bò rau má
Canh rau má tôm tươi, tép khô
Nước rau má (có thể kết hợp với đậu xanh, sầu riêng để tăng hương vị)
Trà rau má

Ngoài ra, mẹ cũng có thể áp dụng một số công thức rau má lợi sữa khác để cải thiện tình trạng tắc sữa và mất sữa đột ngột khi đang cho con bú.

7. Thì là – Loại rau lợi sữa mẹ nên bổ sung

Thì là là loại rau gia vị có mùi thơm đặc trưng. Loại rau này thường được thêm vào các món canh, lẩu và món chiên, nướng để tăng hương vị. Ngoài những thành phần dinh dưỡng thông thường, rau thì là còn chứa hợp chất thực vật có tác dụng tăng tiết sữa

Bổ sung các món ăn từ thì là giúp kích thích sản sinh estrogen và prolactin (hormone tiết sữa mẹ) giúp ổn định lượng sữa, đồng thời giúp sữa mẹ sánh đặc và chứa hàm lượng dinh dưỡng cao hơn. Ngoài ra, rau thì là còn có tác dụng giảm mất ngủ và chữa rối loạn tiêu hóa cho mẹ sau sinh.

Các món ăn lợi sữa từ thì là:

Canh cà chua nấu trứng và thì là
Chả cá thì là
Canh nghêu thì là
Cá xào thì là
Trứng chiên thì là

8. Cải thìa

Cải thìa (cải chíp) là loại rau ăn quen thuộc được dùng để chế biến nhiều món ăn thơm ngon. Cải thìa không có vị cay, hăng và đắng như các loại cải khác nên dễ ăn và dễ chế biến hơn. Với hàm lượng nước và chất xơ dồi dào, loại rau này có thể kích thích cảm giác thèm ăn, tăng cường hoạt động tiêu hóa và giảm tình trạng táo bón ở phụ nữ sau sinh.

Ngoài ra, cải thìa cũng cung cấp cho cơ thể vô số chất dinh dưỡng thiết yếu như canxi, vitamin K, phốt pho, magie, sắt,… Bên cạnh đó, loại rau này còn chứa isothiocyanates và selen có tác dụng chống ung thư, phục hồi và tái tạo các tế bào bị tổn thương.

Cải thìa là loại rau có vị ngọt mát, tính bình, không độc nên có thể bổ sung thường xuyên mà không lo ngại những ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe. Để ổn định nguồn sữa và phục hồi sức khỏe nhanh chóng, mẹ đừng quên bổ sung loại rau ăn này vào chế độ dinh dưỡng hằng ngày.

Các món ăn từ cải thìa có tác dụng lợi sữa:

Cải thìa luộc
Cải thìa xào nấm đông cô
Cải thìa xào tỏi
Gà hấp cải thìa
Canh cải thìa thịt bằm, nấu tôm, tép,…

9. Rau chùm ngây

Chùm ngây là một trong những loại rau lợi sữa tốt cho phụ nữ sau khi sinh. Loại rau này chứa hàm lượng vitamin C cao gấp 7 lần so với cam và lượng vitamin A cao gấp 4 lần so với cà rốt. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa trong rau chùm ngây cũng đã được chứng minh có tác dụng kích thích tiết sữa, đồng thời tăng số lượng và chất lượng sữa mẹ.

Hiện nay, chùm ngây còn được sử dụng để sản xuất viên uống và thuốc lợi sữa nhờ có hiệu quả kích thích tiết sữa lâu dài, an toàn và lành tính đối với cơ thể. Bên cạnh hiệu quả lợi sữa, loại rau này còn mang đến nhiều lợi ích khác như kích thích tiêu hóa, cải thiện tình trạng táo bón, tạo cảm giác thèm ăn, làm mát cơ thể và giảm mụn nhọt.

Các món ăn lợi sữa từ rau chùm ngây:

Canh chùm ngây nấu thịt
Canh rau chùm ngây nấu tôm, tép khô
Rau chùm ngây xào thịt bò
Trứng chiên rau chùm ngây

10. Rong biển

Nếu gặp phải tình trạng ít sữa, mất sữa, sữa loãng và chứa ít chất dinh dưỡng, mẹ bỉm nên bổ sung rong biển vào chế độ ăn. Rong biển có tính mát và chứa nhiều chất xơ giúp nhuận tràng, kích thích cảm giác thèm ăn và tăng cường hoạt động tiêu hóa.

So với các loại rau thông thường, rong biển chứa hàm lượng cao hơn rất nhiều như vitamin B, A, C, D, i-ốt, DHA,… Sau khi sinh nở, cơ thể mẹ thường bị thiếu chất dinh dưỡng nên cần phải bổ sung vitamin và khoáng chất để phục hồi thể trạng. Lượng dinh dưỡng dồi dào từ rong biển cũng kích thích tuyến vú tiết sữa, tránh tình trạng sữa loãng và mất sữa đột ngột.

Các món ăn từ rong biển còn giúp mẹ bỉm nhanh chóng lấy lại vóc dáng, làm đẹp da, giảm táo bón và tăng cảm giác thèm ăn. Rong biển còn chứa nhiều sắt giúp bổ máu, cải thiện tình trạng thiếu máu và xanh xao ở phụ nữ sau sinh hiệu quả.

Các món ăn lợi sữa từ rong biển mẹ sau sinh nên bổ sung:

Rong biển cuộn cơm
Canh rong biển nấm kim chi
Canh rong biển thịt bò, thịt lợn
Canh rong biển nấu chua với hải sản
Rong biển sấy khô
Trứng chiên rong biển
Đậu hũ non cuộn rong biển

Rong biển chứa hàm lượng i-ốt cao nên có thể phòng ngừa bướu cổ và những vấn đề liên quan đến tuyến giáp. Tuy nhiên, mẹ cũng nên chú ý bổ sung với liều lượng phù hợp để tránh tác dụng phụ. Theo các chuyên gia, mẹ sau sinh nên bổ sung các món ăn từ rong biển 1 – 2 lần/ tuần để lợi sữa và phục hồi sức khỏe.

Lưu ý khi dùng các loại rau lợi sữa

Bổ sung các loại rau lợi sữa giúp ổn định nguồn sữa mẹ, hạn chế tình trạng mất sữa đột ngột, ít sữa và sữa loãng. Ngoài ra, rau xanh còn giúp cải thiện hệ tiêu hóa và phòng ngừa táo bón, đầy hơi, khó tiêu. Tuy nhiên khi bổ sung các loại rau lợi sữa vào chế độ ăn uống, mẹ sau sinh nên lưu ý một số vấn đề sau:

Bên cạnh việc bổ sung các loại rau lợi sữa, mẹ bỉm cần hạn chế các loại rau không nên ăn sau sinh như lá lốt, rau răm, rau muống, bạc hà,… Các loại rau này có tính nóng nên dễ gây mất sữa và ít sữa.
Rau xanh là nhóm thực phẩm lành mạnh nên có thể bổ sung hằng ngày. Tuy nhiên, mẹ nên đa dạng các loại rau ăn để cung cấp đầy đủ vi chất dinh dưỡng cho cơ thể. Hơn nữa, đa dạng thực phẩm cũng giúp mẹ bỉm tăng vị giác và ăn uống ngon miệng hơn.
Khi chế biến các món ăn từ rau xanh, nên ưu tiên các cách chế biến ít sử dụng dầu mỡ và gia vị như món luộc, hấp, nấu súp và canh. Hạn chế các món ăn xào và nướng. Nếu có thể, nên dùng dầu ô liu hoặc dầu dừa khi xào rau để bổ sung chất béo không bão hòa cho cơ thể.
Hạn chế nêm quá nhiều gia vị khi chế biến các món ăn từ rau xanh. Bởi đường, muối và các loại gia vị cay nóng có thể gây tắc sữa và nóng trong.
Đối với các loại rau ăn sống, mẹ nên chọn mua rau ở những cửa hàng uy tín và ngâm rửa kỹ lưỡng trước khi dùng.
Ngoài rau xanh, nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể thông qua các nhóm thực phẩm lành mạnh khác như trái cây, nấm, thịt, hải sản, các loại đậu, hạt,…
Để đảm bảo chất lượng sữa mẹ, phụ nữ sau sinh nên giữ tinh thần thoải mái, tập thể dục nhẹ nhàng, ngủ đúng giờ và đủ giấc. Ngoài ra, mẹ cũng có thể kết hợp với một số mẹo lợi sữa từ dân gian như dùng vừng đen lợi sữa, ăn nghệ mật ong,…

Các loại rau lợi sữa là nhóm thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn của mẹ bỉm. Hy vọng qua những thông tin hữu ích trên, mẹ sau sinh đã biết cách xây dựng chế độ ăn hợp lý giúp nâng cao sức khỏe và cải thiện chất lượng nguồn sữa lâu dài.