Xuất Tinh Sớm
Xuất tinh sớm là tình trạng xuất tinh xảy ra sớm hơn so với dự định của nam giới và bạn tình. Bệnh lý này ảnh hưởng nhiều đến tâm lý, sức khỏe sinh sản của nam giới và gây ra sự rạn nứt trong mối quan hệ vợ chồng.
Xuất tinh sớm là gì?
Xuất tinh sớm (tiếng Anh: Premature Ejaculation) là dạng rối loạn tình dục phổ biến nhất ở nam giới. Xuất tinh là hiện tượng tinh dịch được giải phóng qua niệu đạo khi nam giới đạt khoái cảm. Thực tế, thời gian tính từ lúc “thâm nhập” cho đến khi xuất tinh sẽ có sự khác biệt ở từng người.
Xuất tinh sớm được xác định là khi nam giới phóng tinh chỉ sau khoảng 1 phút “thâm nhập”. Một số chuyên gia định nghĩa xuất tinh sớm là tình trạng xuất tinh xảy ra sớm hơn dự định của cả nam giới và bạn tình, đồng thời nam giới không thể kiểm soát hiện tượng phóng tinh.
Tương tự như rối loạn cương dương, nam giới có thể gặp phải tình trạng xuất tinh sớm một vài lần do căng thẳng, suy nhược, tâm lý bất ổn,… Tình trạng này chỉ được xác định là bệnh lý nếu xảy ra liên tục (chiếm hơn 50% số lần quan hệ tình dục). Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ dựa vào thời gian xuất tinh để xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Vì xuất tinh sớm là tình trạng khá phổ biến ở nam giới nên để dễ dàng chẩn đoán bệnh, các bác sĩ Nam khoa thường sử dụng tiêu chuẩn DSM-5. Theo đó, bệnh xuất tinh sớm chỉ được xác định khi:
- Xuất tinh sớm xảy ra ở hầu hết các lần quan hệ (chiếm từ 60 – 100%)
- Xuất tinh xảy ra chỉ trong vòng 1 phút hoặc vài giây sau khi “thâm nhập”
- Xuất tinh xảy ra sớm hơn mong muốn và bản thân nam giới không thể kiềm chế hiện tượng phóng tinh
- Tình trạng kéo dài trong ít nhất 6 tháng
- Xuất tinh sớm được xác định là bệnh lý nếu gây ra sự lo lắng, căng thẳng cho bản thân nam giới
Lưu ý, xuất tinh sớm chỉ được áp dụng cho quan hệ tình dục giữa nam và nữ. Không áp dụng cho quan hệ đồng tính.
Phân loại – mức độ của bệnh xuất tinh sớm
Xuất tinh sớm được chia thành 2 loại là xuất tinh sớm nguyên phát và thứ phát. Trong đó:
- Nguyên phát: Là trường hợp xuất tinh sớm ngay lần đầu tiên quan hệ tình dục và xảy ra liên tục ở hầu hết các lần quan hệ tiếp theo. Thời gian xuất tinh khoảng 1 phút trở xuống.
- Thứ phát: Xuất tinh sớm là tình trạng xảy ra ở nam giới có đời sống tình dục bình thường. Bệnh có thể xuất hiện đột ngột hoặc từ từ. Xuất tinh sớm thứ phát thường là hậu quả là thói quen xấu và ảnh hưởng của bệnh lý. Đặc điểm của dạng thứ phát là thời gian xuất tinh không quá ngắn như nguyên phát.
Dựa vào thời gian xuất tinh, bệnh được chia thành 3 mức độ:
- Nhẹ: Xuất tinh xảy ra trong vòng 30 – 60 giây kể từ khi dương vật thâm nhập vào âm đạo.
- Trung bình: Xảy ra sau khoảng 15 – 30 giây sau khi thâm nhập vào âm đạo.
- Nghiêm trọng: Xảy ra trong vòng 15 giây sau khi thâm nhập. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp xuất tinh ngay cả khi chưa thâm nhập và dương vật chưa cương cứng.
Tỷ lệ mắc bệnh xuất tinh sớm ở nam giới là 20 – 30%, trong đó nguy cơ cao hơn ở người từ 18 – 59 tuổi.
Các dấu hiệu nhận biết bệnh xuất tinh sớm
Về cơ bản, xuất tinh sớm là dấu hiệu dễ nhận biết. Tuy nhiên, tình trạng này chỉ được chẩn đoán là bệnh lý khi gây ra những ảnh hưởng đáng kể đối với sức khỏe sinh lý và đời sống tình dục. Vì vậy, cần hiểu rõ triệu chứng của bệnh xuất tinh sớm so với xuất tinh sớm thông thường.
Các dấu hiệu nhận biết bệnh xuất tinh sớm:
- Xuất tinh trước thời điểm mong muốn và nam giới không thể kiểm soát được khi xuất tinh.
- Giảm khoái cảm tình dục và không thực sự thỏa mãn sau khi xuất tinh.
- Có cảm giác hụt hẫng, thất vọng sau khi xuất tinh.
- Thời gian xuất tinh dưới 1 phút.
- Xuất tinh sớm xảy ra thường xuyên, chiếm hơn 50% số lần quan hệ tình dục.
- Nam giới bị xuất tinh sớm thường rơi vào trạng thái căng thẳng, tự ti, bực dọc và né tránh quan hệ tình dục.
Nam giới bị xuất tinh sớm thường đi kèm với các rối loạn tình dục khác như rối loạn cương dương, yếu sinh lý, giảm ham muốn,…
Nguyên nhân gây bệnh xuất tinh sớm
Có khá nhiều nguyên nhân gây xuất tinh sớm, trong đó thường gặp nhất là yếu tố tâm lý và ảnh hưởng của các bệnh lý thể chất, môi trường,…
1. Yếu tố tâm lý
Tâm lý được xem là yếu tố quan trọng chi phối sự hứng thú và khoái cảm khi “ân ái”. Nam giới đang bị stress, lo lắng và phiền muộn sẽ có nguy cơ xuất tinh sớm cao. Đa phần những người bị xuất tinh sớm đều mắc các bệnh tâm lý như rối loạn cảm xúc (trầm cảm, rối loạn lưỡng cực), rối loạn lo âu, stress mãn tính,…
Ngoài ra, tổn thương tâm lý do những sự kiện liên quan đến tình dục như từng bị lạm dụng, bị bạn tình chỉ trích khả năng “giường chiếu”, bị phản bội hoặc từng nhiễm các bệnh xã hội do quan hệ tình dục không an toàn cũng đều gia tăng sự lo lắng, bất an khi quan hệ. Hậu quả là khiến nam giới bị xuất tinh sớm và không thực sự đạt được khoái cảm trong những lần “ân ái”.
2. Do các bệnh lý thể chất
Tương tự như các rối loạn tình dục khác, xuất tinh sớm cũng có thể xảy ra do ảnh hưởng của các bệnh thể chất:
- Các bệnh viêm nhiễm niệu đạo, tuyến tiền liệt, viêm bao quy đầu
- Rối loạn cương dương
- Các vấn đề về tim mạch
- Bệnh tiểu đường và các dạng rối loạn chuyển hóa khác
- Sức khỏe kém, suy nhược
- Chấn thương hệ thần kinh
- Rối loạn chất dẫn truyền thần kinh (thường là gặp trục trặc ở kênh serotonin khiến nam giới khó kiểm soát xuất tinh)
3. Do thói quen và môi trường
Ngoài những nguyên nhân trên, xuất tinh sớm cũng có thể là hậu quả của các thói quen xấu và ảnh hưởng từ môi trường:
- Quan hệ tình dục trong môi trường không thoải mái (không gian thiếu sự riêng tư, kín đáo,…) tạo tâm lý khó chịu cho cả hai. Điều này gia tăng nguy cơ xuất tinh sớm, rối loạn cương dương và dần dần làm giảm ham muốn tình dục ở các cặp đôi.
- Thói quen lạm dụng rượu bia, chất gây nghiện,… cũng là nguyên nhân gây xuất tinh sớm. Lý do là vì các thói quen này làm tăng độ nhạy cảm của hệ thần kinh trung ương. Do đó, nam giới rất dễ đạt cực khoái khi quan hệ dẫn đến hiện tượng xuất tinh chỉ sau vài giây thâm nhập.
- Thủ dâm quá mức, sai cách và quan hệ tình dục quá độ cũng là nguyên nhân gây xuất tinh sớm. Các thói quen này khiến cho hệ thần kinh trở nên nhạy cảm, đồng thời khiến cho tinh hoàn không có đủ thời gian để sản xuất tinh dịch và tinh trùng. Nếu không cải thiện, ngoài xuất tinh sớm, nam giới còn có thể gặp phải tình trạng tinh trùng yếu, yếu sinh lý, rối loạn cương dương,…
- Lạm dụng các loại thuốc tăng cường sinh lý cũng khiến cho nam giới dễ gặp phải tình trạng xuất tinh sớm khi không có sự hỗ trợ của thuốc.
4. Tác dụng phụ của thuốc
Xuất tinh sớm có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị. Dùng thuốc dài hạn có thể gây ra bệnh xuất tinh sớm và các rối loạn tình dục thường gặp khác.
Các loại thuốc có thể gây xuất tinh sớm ở nam giới:
- Thuốc chẹn beta
- Thuốc lợi tiểu nhóm thiazide
- Thuốc ức chế men chuyển (ACE)
- Các loại thuốc chống trầm cảm như thuốc chống trầm cảm 3 vòng, thuốc ức chế men monoamine oxidase (IMAO), thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc,…
- Thuốc chống động kinh
- Thuốc chống loạn thần
- Thuốc giảm mỡ trong máu
- Một số loại thuốc kháng histamine H1 cũng có thể gây xuất tinh sớm
Thông thường, các loại thuốc chỉ gây xuất tinh sớm trong thời gian điều trị và thuyên giảm sau khi ngưng thuốc. Tuy nhiên, trong trường hợp dùng thuốc dài hạn, nam giới cần can thiệp điều trị để tránh những ảnh hưởng đối với sức khỏe sinh lý, sinh sản và chất lượng cuộc sống.
5. Các yếu tố nguy cơ
Một số yếu tố cũng có thể làm tăng nguy cơ xuất tinh sớm:
- Đặc điểm di truyền
- Sức khỏe kém do vừa mới thực hiện cuộc đại phẫu hoặc do lao lực quá độ
- Có xung đột, mâu thuẫn giữa nam giới và bạn tình
- Béo phì
Xuất tinh sớm gây ra những ảnh hưởng như thế nào?
Xuất tinh sớm không nguy hiểm đến sức khỏe. Tuy nhiên, bệnh lý này gây ra sự căng thẳng về mặt tinh thần, điều này sẽ làm gia tăng mâu thuẫn trong mối quan hệ và gây ra các vấn đề về tâm lý. Ngoài ra, những trường hợp xuất tinh trước khi thâm nhập sẽ gặp các vấn đề về sinh sản.
Những ảnh hưởng của bệnh xuất tinh sớm:
- Nam giới bị xuất tinh sớm thường có tâm lý e ngại, thiếu tự tin, thậm chí là tội lỗi và bứt rứt. Về lâu dài, bệnh nhân có xu hướng né tránh quan hệ và giảm ham muốn tình dục.
- Xuất tinh sớm gia tăng nguy cơ bị stress, trầm cảm, rối loạn lo âu ở nam giới,… Đối với những người có nhân cách méo mó, xuất tinh sớm còn có thể gây hoang tưởng và làm nghiêm trọng các rối loạn tâm thần sẵn có.
- Tăng mâu thuẫn trong các mối quan hệ, quan hệ vợ – chồng xa cách và thiếu sự chia sẻ, đồng cảm.
- Trường hợp xuất tinh sớm nặng có thể gây hiếm muộn và vô sinh ở nam giới do tinh trùng không thể thâm nhập vào bên trong để thụ tinh.
Xuất tinh sớm là một trong những rối loạn tình dục thường gặp ở nam giới. Nếu tình trạng xảy ra thường xuyên, nam giới nên xem xét thăm khám để được chẩn đoán và điều trị sớm. Tâm lý e ngại, chần chừ không thăm khám sẽ khiến cho tình trạng nghiêm trọng dần theo thời gian và gây ra những hậu quả, ảnh hưởng nghiêm trọng kể trên.
Chẩn đoán xuất tinh sớm
Xuất tinh sớm là tình trạng khá phổ biến ở nam giới. Nếu xảy ra tạm thời và không ảnh hưởng nhiều đến đời sống tình dục, tình trạng này thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, trong trường hợp xuất tinh sớm xảy ra thường xuyên, nên tìm gặp bác sĩ Nam khoa để được thăm khám và điều trị.
Chẩn đoán xuất tinh sớm bao gồm các kỹ thuật sau:
- Hỏi bệnh: Hỏi bệnh là bước đầu tiên khi chẩn đoán bệnh xuất tinh sớm. Bác sĩ thường đặt những câu hỏi để xác định được thời gian xuất tinh, khả năng kiểm soát xuất tinh, cảm giác như thế nào sau khi xuất tinh sớm, thời điểm và tần suất,… Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ đặt câu hỏi về việc bệnh nhân có bị rối loạn cương dương hay không và đánh giá mối quan hệ giữa nam giới – bạn tình.
- Khám lâm sàng: Khám bộ phận sinh dục, tuyến tiền liệt, khám toàn thân,… để sàng lọc căn nguyên sinh bệnh và yếu tố nguy cơ. Việc xác định nguyên nhân sẽ giúp cho quá trình điều trị mang lại kết quả tốt hơn.
- Xét nghiệm: Xét nghiệm ít khi được sử dụng để chẩn đoán bệnh xuất tinh sớm. Nếu cần thiết, nam giới có thể phải làm một số xét nghiệm như xét nghiệm nước tiểu loại trừ khả năng nhiễm trùng đường tiết niệu, xét nghiệm đánh giá nồng độ nội tiết,…
Ngoài các kỹ thuật trên, nam giới nghi ngờ bị xuất tinh sớm có thể thực hiện bộ câu hỏi (PEDT) để chẩn đoán bệnh:
Sau khi thực hiện, bác sĩ sẽ đánh giá nguy cơ thông qua bảng kết quả sau:
- Tổng điểm <= 8 điểm: Không bị xuất tinh sớm
- Tổng điểm 9 – 10 điểm: Có thể bị xuất tinh sớm
- Tổng điểm >= 11 điểm: Chắc chắn bị xuất tinh sớm.
Các phương pháp điều trị bệnh xuất tinh sớm
Xuất tinh sớm là bệnh lý khá phổ biến ở nam giới. Để giảm thiểu những ảnh hưởng của bệnh, nên thăm khám và điều trị sớm. Ngoài ra, điều trị kịp thời còn giúp nam giới tăng sự tự tin, thỏa mãn ham muốn tình dục cho bạn tình và giảm nguy cơ rạn nứt mối quan hệ vợ – chồng.
Để điều trị bệnh thành công, nam giới nên chia sẻ tình trạng sức khỏe của mình với bạn tình. Sự đồng hành của đối tác sẽ giúp nam giới thoải mái hơn, ít căng thẳng, lo lắng, đồng thời có thể hỗ trợ bệnh nhân thực hiện một số phương pháp điều trị.
Mục tiêu của điều trị xuất tinh sớm là cải thiện thời gian xuất tinh, tăng khả năng kiểm soát xuất tinh và giúp cả hai thỏa mãn khi “ân ái”. Sau khi xác định được căn nguyên và mức độ của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp điều trị sau:
1. Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc là phương pháp quan trọng khi điều trị xuất tinh sớm, đặc biệt là những trường hợp nguyên phát. Để việc dùng thuốc mang lại hiệu quả cao, bệnh nhân cần được điều trị các yếu tố tâm lý và rối loạn cương dương trước khi can thiệp điều trị xuất tinh sớm.
Các loại thuốc được sử dụng cho nam giới bị xuất tinh sớm:
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs): SSRIs là nhóm thuốc chống trầm cảm thường được dùng khi điều trị trầm cảm và các dạng rối loạn cảm xúc. Tuy nhiên, nhóm thuốc này cũng có tác dụng làm chậm xuất tinh nên được dùng cho nam giới bị xuất tinh sớm. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm Fluoxetin, Sertralin, Paroxetin, Dapoxetin,…
- Thuốc chống trầm cảm 3 vòng: Clomipramin là loại thuốc chống trầm cảm 3 vòng được báo cáo có tác dụng điều trị xuất tinh sớm. Vì vậy, trường hợp không có hiệu quả khi dùng SSRIs sẽ được xem xét sử dụng loại thuốc này.
- Thuốc gây tê tại chỗ: Thuốc gây tê tại chỗ thường được dùng trước khi quan hệ 20 – 30 phút. Cơ chế của thuốc là phong bế dây thần kinh ở vùng quy đầu, từ đó giảm sự nhạy cảm và giúp nam giới chậm xuất tinh. Các loại thuốc này thường chứa hoạt chất Prilocaine và Lidocain với nồng độ 2.5%.
- Tramadol: Tramadol là thuốc giảm đau gây nghiện có hiệu quả làm chậm xuất tinh. Với cơ chế kích hoạt thụ thể opioid và ức chế tái hấp thu serotonin, noradrenaline, thuốc có thể ngăn hiện tượng xuất tinh sớm. Tuy nhiên, việc dùng thuốc dài hạn tiềm ẩn nhiều rủi ro nên Tramadol ít khi được sử dụng.
- Thuốc ức chế PDE-5: Nhóm thuốc này thường được dùng để điều trị rối loạn cương dương. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy, Sildenafil giúp nam giới kiểm soát xuất tinh, giảm lo lắng, tăng sự tự tin và thỏa mãn tình dục. Do đó, loại thuốc này thường được dùng kết hợp với một số loại thuốc ức chế tái hấp thu serotonin để tăng hiệu quả.
Hiện nay, có nhiều phòng khám nam khoa thực hiện cắt dây thần kinh ở lưng dương vật để làm chậm xuất tinh. Tuy nhiên, phương pháp này không được khuyến cáo vì hiệu quả thấp và có nhiều rủi ro. Cắt dây thần kinh đồng nghĩa với việc nam giới không cảm nhận được sự hưng phấn, khoái cảm khi “ân ái”. Do đó, nam giới tuyệt đối không phẫu thuật để điều trị xuất tinh sớm.
2. Liệu pháp hành vi
Liệu pháp hành vi là phương pháp điều trị xuất tinh sớm mang lại hiệu quả cao. Phương pháp này thích hợp với những người bị xuất tinh sớm thứ phát.
Các kỹ thuật liệu pháp hành vi được áp dụng cho nam giới bị xuất tinh sớm:
- Phương pháp dừng – bắt đầu: Phương pháp này cần có sự hỗ trợ của bạn tình và bác sĩ sẽ hướng dẫn cụ thể cho cả hai. Bạn tình sẽ kích thích dương vật đến khi nam giới cảm thấy muốn xuất tinh. Lúc này, nam giới sẽ ra hiệu để đối tác dừng lại, từ đó làm giảm cảm giác hưng phấn và ngăn xuất tinh sớm. Thực hiện phương pháp này thường xuyên sẽ giúp nam giới kiểm soát khả năng xuất tinh và kéo dài thời gian quan hệ.
- Kỹ thuật bấm quy đầu: Thực hiện tương tự như phương pháp dừng – bắt đầu. Tuy nhiên, trước khi xuất tinh, bạn tình sẽ bấm mạnh vào quy đầu để tạo cảm giác đau. Cơn đau sẽ khiến cho nam giới mất cảm giác muốn xuất tinh. Nên thực hiện kỹ thuật bấm quy đầu và phương pháp dừng – bắt đầu khoảng 2 lần trước khi xuất tinh.
- Thủ dâm trước khi quan hệ: Thủ dâm trước khi quan hệ thường được áp dụng cho người trẻ tuổi. Ở lần xuất tinh thứ 2, dương vật sẽ giảm sự nhạy cảm nên sẽ xuất tinh chậm hơn. Tuy nhiên, không nên lạm dụng phương pháp này vì có thể gây suy giảm chức năng sinh lý, sinh sản.
3. Tư vấn tâm lý
Ngoài những phương pháp trên, nam giới xuất tinh sớm cũng sẽ được tư vấn tâm lý. Công tác tư vấn bao gồm tư vấn về tình dục nhằm giúp nam giới thoải mái hơn khi ân ái, loại bỏ những ám ảnh về tình dục, tình yêu,…
Đối với những trường hợp bị xuất tinh sớm do các bệnh tâm lý, bệnh nhân cần được trị liệu tâm lý. Mặc dù không phải là phương pháp chính nhưng tư vấn tâm lý giúp ích rất nhiều trong việc cải thiện thời gian xuất tinh và tăng sự thỏa mãn, khoái cảm khi ân ái.
4. Các phương pháp khác
Để tăng hiệu quả, bệnh nhân có thể thực hiện thêm một số phương pháp sau:
- Sử dụng bao cao su: Các loại bao cao su có thể làm chậm xuất tinh bằng cách tăng độ dày của bao để làm giảm độ nhạy cảm của dương vật. Ngoài ra, một số sản phẩm được bổ sung hoạt chất gây tê nhằm giúp nam giới kéo dài “cuộc yêu” và thỏa mãn hơn khi ân ái.
- Tập luyện cơ sàn chậu: Các bài tập cơ sàn chậu tốt cho cả nam và nữ giới. Đối với phái mạnh, các bài tập này giúp tăng khả năng kiểm soát xuất tinh và hạn chế tình trạng xuất tinh sớm. Nam giới có thể trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn các bài tập cải thiện cơ sàn chậu hiệu quả. Tuy nhiên, cần kiên trì thực hiện để đạt được kết quả tốt nhất.
- Điều trị kết hợp: Xuất tinh sớm đôi khi là biến chứng của một số bệnh thể chất và tâm lý, tâm thần. Trong trường hợp này, bệnh nhân phải điều trị kết hợp để đạt được kết quả tốt nhất. Ngoài ra, kiểm soát các vấn đề sức khỏe kể trên còn giúp giảm ảnh hưởng của bệnh đối với chức năng tình dục.
Lối sống dành cho nam giới bị xuất tinh sớm
Xuất tinh sớm ảnh hưởng đáng kể đến đời sống tình dục của nam giới. Bên cạnh các phương pháp điều trị, phái mạnh nên có lối sống khoa học để cải thiện sức khỏe sinh lý một cách toàn diện.
Các biện pháp chăm sóc dành cho nam giới bị xuất tinh sớm:
- Có thể áp dụng một số cách trị xuất tinh sớm tại nhà để hỗ trợ hiệu quả của các phương pháp điều trị.
- Thay đổi những thói quen xấu như thủ dâm quá mức, không sử dụng các loại thuốc kích dục, tránh dùng rượu bia và chất gây nghiện.
- Điều chỉnh tần suất quan hệ tình dục phù hợp với độ tuổi. Trong giai đoạn đầu, cả hai nên kiêng quan hệ tình dục để tránh tình trạng lo lắng, căng thẳng cho nam giới.
- Trao đổi với bác sĩ tình trạng xuất tinh sớm khi dùng thuốc để được thay thế bằng loại thuốc khác.
- Nghỉ ngơi điều độ, ngủ đủ giấc để giảm stress và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Ăn đủ bữa, mỗi bữa ăn phải cung cấp đầy đủ vi chất dinh dưỡng cho cơ thể. Nam giới bị xuất tinh sớm nên bổ sung thực phẩm giàu đạm, kẽm, Omega 3, vitamin và khoáng chất như hàu, tôm, cua, các loại cá béo, các loại đậu, hạt, thịt gà, rau củ và trái cây.
- Nên tập thể dục thường xuyên để cải thiện độ dẻo dai và tăng cường sức khỏe tổng thể. Ngoài ra, tập thể dục còn giúp phái mạnh sở hữu vóc dáng quyến rũ, từ đó tự tin và thoải mái hơn khi quan hệ.
Xuất tinh sớm là một dạng rối loạn chức năng tình dục phổ biến ở nam giới. Nếu được thăm khám và điều trị sớm, nam giới có thể cải thiện thời gian xuất tinh và nâng cao đời sống tình dục. Bên cạnh sự kiên trì của người bệnh, bạn đời cũng cần hỗ trợ để nam giới vượt qua chứng bệnh này.
Tham khảo thêm: