Viêm Xoang Trán

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Dương Bá Trực - Bác sĩ tại BVĐK Quốc tế Vinmec Times City

Viêm xoang trán là thể xoang thường gặp. Bệnh gây ra tình trạng đau đầu, đau hốc mắt và có nguy cơ biến chứng thành viêm màng não rất nguy hiểm. Do đó, mọi người cần hiểu rõ để chủ động phòng ngừa, tìm hướng điều trị hiệu quả.

Lý giải về viêm xoang trán và nguyên nhân gây bệnh

Hệ xoang của con người tập trung ở vùng đầu mặt khá phức tạp và thông với nhau, trong đó xoang trán là hai khoang xoang nhỏ nằm ở ngay trên ổ mắt chứa đầy không khí, tương đương với vị trí vùng lông mày. Xoang này có tác dụng dụng tiết dụng nhầy làm ẩm và ấm đường mũi.

Viêm xoang trán là gì?

Viêm xoang trán là tình trạng các niêm mạc xoang sưng đỏ, che lấp khiến dịch nhầy không thoát được ra ngoài và bị tắc lại trong xoang nên tạo thành môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và các mầm bệnh phát triển.

Bệnh khiến người mắc phải cảm thấy đau nhức, đồng thời tăng áp lực cho vùng trán và quanh mắt. Trong đó, viêm xoang trán được chia làm 2 loại:

• Cấp tính: Các triệu chứng viêm xoang diễn ra dưới 4 tuần.
• Mãn tính: Khi các triệu chứng kéo dài trên 12 tuần.

Trong các bệnh về viêm xoang, viêm xoang trán khá thường gặp, nhất là vào mùa thu đông khi thời tiết lạnh và khô hanh. Đây cũng là một bệnh lý khó trị và rất dễ tái lại.

Nguyên nhân gây bệnh

Viêm xoang trán có thể phát triển khi một số vi trùng vượt qua khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể hoặc khi các yếu tố khác gây ra viêm. Nhìn chung có một số nguyên nhân phổ biến gây ra bao gồm:

• Nhiễm khuẩn, nhiễm virus, bội nhiễm: Lý do gây tắc nghẽn đường dẫn lưu xoang, làm chất nhầy trong xoang trán bị ứ đọng, dẫn đến tình trạng viêm, đau. Trong đó, người trưởng thành có thể mắc một vài lần nhiễm virus đường hô hấp trên mỗi năm, trẻ nhỏ có thể mắc nhiều hơn do hệ thống miễn dịch lúc này còn non nớt. 
• Dị ứng (viêm mũi dị ứng): Việc tiếp xúc với một số chất gây dị ứng như bụi bẩn, phấn hoa hay lông động vật gây hắt hơi, ngứa có thể dẫn đến viêm, phù nề và tích tụ chất nhầy trong xoang. Sự tích tụ này làm tắc nghẽn các xoang mũi
• Lệch vách ngăn mũi: Vách ngăn mũi giống như một bức tường mỏng của niêm mạc và sụn hoặc xương để chia đôi khoang mũi thành hai hốc mũi có kích thước bằng nhau. Theo Hiệp hội Tai Mũi Họng – Phẫu thuật Đầu và Cổ của Hoa Kỳ, khoảng 80% dân số có lệch vách ngăn mũi nhưng đa phần không ảnh hưởng đến các hoạt động của mũi. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, lệch vách ngăn mũi gây khó thở hoặc làm tắc nghẽn các xoang và có thể gây ra nhiễm trùng xoang trán. 
• Polyp mũi: Là một khối mềm, không đau, phát triển trong mũi hoặc các xoang. Trong hầu hết các trường hợp, polyp mũi là vô hại, nhưng nếu chúng gây ra tình trạng bít tắc mũi xoang, có thể dẫn đến nhiễm trùng xoang. Polyp mũi thường phát triển do nhiễm trùng tái đi tái lại, dị ứng với chất kích ứng trong môi trường như khói bụi, nấm mốc, hóa chất hoặc thuốc hay là do mắc các bệnh mạn tính về hô hấp như hen suyễn.

Góc tư vấn: Viêm xoang trán có nguy hiểm không?

Xoang trán là xoang nằm sâu, gần nội sọ và các cơ quan quan trọng của vùng đầu mặt nên được đánh giá là bệnh xoang dễ gây biến chứng nhất. Do đó, người bệnh cần chủ động phát hiện sớm và tìm giải pháp điều trị ngay khi có những những triệu chứng đầu tiên của viêm xoang trán xuất hiện.

Triệu chứng dễ nhận biết

Tùy thuộc vào nguyên nhân mà các triệu chứng viêm xoang trán có thể khác. Một số triệu chứng ban đầu người bệnh thường gặp là: 

• Đau nhức vùng quanh mắt và trán: Cơn đau này rất đặc trưng, được nhận biết bằng tình trạng đau nhức vùng ổ mắt và dọc 2 cung lông mày. Điều này là do sự tích tụ dịch nhầy bên trong xoang trán làm tăng áp lực lên các vùng xung quanh.
• Đau theo chu kỳ: Mức độ các cơn đau xoang trán có thể theo tính chất chu kỳ. Cơn đau sẽ tăng dần từ sáng đến giữa trưa và đạt mức tối đa. Cơ chế này diễn ra khi dịch mủ từ mũi chảy ra, áp lực trong xoang trán giảm, cơn đau dần dịu xuống, sau đấy đến chiều cơn đau tiếp tục tái diễn lại.
• Chảy nước mắt, đau mắt: Khi cơn đau nặng, mắt cũng bị kích thích gây đau, kèm theo chảy nước mắt, đôi khi chỉ cần chuyển động con người mắt cũng có có cảm giác đau, thậm chí còn đau lan lên bề mặt da. 
• Các dấu hiệu khác bao gồm: chảy nước mũi, nghẹt mũi, ho, đau họng, hắt hơi, giảm khứu giác, hơi thở có mùi hôi khó chịu, sốt nhẹ hoặc sốt cao trên 38,5 độ C, mệt mỏi, đau nhức khắp người,… 

Biến chứng nguy hiểm của bệnh

Bên cạnh việc ảnh hưởng trực tiếp tới đường thở, gây nên các chứng đau đầu, nhức mắt thì điều trị không dứt điểm hoặc không điều trị, viêm xoang trán sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm:

• Biến chứng mắt: Nếu tình trạng viêm không được kiểm soát tốt, nhiễm trùng có thể dễ dàng lây lan vào hốc mắt gây viêm các dây thần kinh và túi lệ, từ đó dẫn đến suy giảm thị lực thậm chí mù lòa vĩnh viễn.
• Biến chứng bệnh lý tai như viêm tai giữa, thủng màng nhĩ,… nếu không điều trị sẽ gây điếc vĩnh viễn và có nguy cơ viêm xâm lấn tới khu vực xương chũm.
• Biến chứng sọ não: Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của tình trạng này. Những biến chứng có thể gặp phải là viêm não, viêm màng não, viêm ngoài màng cứng, áp xe não, áp xe ngoài màng cứng, áp xe dưới màng cứng, phù não, huyết khối tĩnh mạch xoang hang,…

Xoang trán dễ bị nhiễm trùng lây lan ra bên ngoài, một phần vì sự dẫn lưu tĩnh mạch của nó xảy ra thông qua các tĩnh mạch liên lạc đi ngang qua thành sau và thông với tĩnh mạch cung cấp cho màng não, xoang hang và xoang màng cứng.

Do đó, khi gặp phải các biến chứng nội sọ này, người bệnh có thể có những biểu hiện như rối loạn ý thức hoặc có các dấu hiệu của thần kinh khu trú. Nếu không được điều trị kịp thời thì khả năng cao sẽ để lại di chứng thần kinh, thậm chí là tử vong.

Phương pháp điều trị viêm xoang trán hiệu quả

Trước khi tìm ra giải pháp điều trị viêm xoang trán phù hợp, người bệnh cần tới các cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán bệnh. Tùy từng nguyên nhân gây bệnh, thể trạng và mức độ nặng nhẹ ở mỗi người sẽ có phương pháp chữa trị hợp lý. 

Nguyên lý trị viêm xoang trán đó là cải thiện dẫn lưu dịch nhầy, chấm dứt tình trạng tắc nghẽn trong xoang. Bên cạnh đó, cần điều trị tình trạng viêm nhiễm để phục hồi niêm mạc xoang, tăng sức đề kháng và hệ miễn dịch cho người bệnh, đồng thời dự phòng bệnh tái phát hiệu quả.

Để khắc phục tình trạng này, dưới đây lương y Tuấn sẽ chỉ ra một số phương pháp phổ biến, người bệnh có thể tham khảo ngay:

Hỗ trợ điều trị bằng mẹo dân gian tại nhà

Đây là một trong những biện pháp giúp cải thiện các triệu chứng bệnh tại nhà tương đối an toàn và lành tính. Chủ yếu, các phương pháp này sử dụng nguyên liệu tự nhiên như: 

• Dùng nước muối sinh lý rửa mũi hàng ngày, làm sạch các hốc xoang.
• Sử dụng một số loại tinh dầu như bạc hà, quế,… để xông mũi.
• Áp dụng các bài thuốc dân gian từ cây giao, hoa ngũ sắc, lá trà xanh, gừng,… Các cây này thường có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm rất hiệu quả.

Các cách chữa bằng mẹo dân gian nói trên có ưu điểm là nguyên liệu rẻ, dễ kiếm, dễ thực hiện, tuy nhiên, khả năng chữa khỏi bệnh không cao, chỉ có tác dụng giảm triệu chứng đối với trường hợp bệnh nhẹ, mới khởi phát.

Lưu ý: Các mẹo dân gian thường chưa được kiểm chứng nên nếu áp dụng sai cách và không đúng liều lượng có thể gây bội nhiễm, khiến bệnh trở nặng hơn. Do đó, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.

Thuốc Tây y hỗ trợ chữa viêm xoang trán

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh do virus, vi khuẩn hay dị ứng, sau khi thăm khám và chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc hỗ trợ điều trị viêm xoang trán khác nhau. Thông thường, đơn thuốc điều trị viêm xoang trán hay có thuốc kháng sinh để giải quyết tình trạng nhiễm trùng, thuốc kháng histamine, thuốc xịt mũi và thuốc giảm đau.

Phương pháp này đơn giản, tiện lợi, tuy nhiên chỉ có tác động tới triệu chứng bệnh mà không tác động tới nguyên nhân gây ra bệnh nên bệnh rất dễ tái lại. Hơn nữa, việc sử dụng thuốc Tây trong thời gian dài có thể tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ không mong muốn như hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, co giật, hạ huyết áp, tăng nhịp tim,… Do vậy, người bệnh cần hết sức chú ý, trao đổi rõ tình trạng với bác sĩ trước khi quyết định dùng thuốc.

Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc về sử dụng hoặc xin lại đơn thuốc cũ của người khác. Điều này không chỉ khiến bệnh không được trị khỏi hẳn mà còn dẫn tới tình trạng nhờn thuốc, kháng thuốc rất nguy hiểm. 

Ngoài ra, trong trường hợp điều trị bằng thuốc trên 6 tháng mà bệnh nhân không khỏi, bác sĩ có thể sẽ chỉ định chọc xoang để hút dịch, phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn hoặc nạo xoang. 

Chữa viêm xoang trán bằng Đông y

Theo quan điểm của Đông y, viêm xoang trán xuất hiện là do khí hư, tà độc xâm nhập vào cơ thể gây ra tình trạng can hỏa, phế phiệt, thận âm hư. Để điều trị, cần tập trung vào hai yếu tố là bổ thận âm và nạp khí về thận. Ngoài ra, phải lấy thận làm gốc, cân bằng âm dương, bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng bệnh mới khỏi được.

Đặc biệt, chữa viêm xoang trán bằng Đông y thường an toàn, lành tính và mang lại hiệu quả hơn các phương pháp chữa trị trên. Bên cạnh việc cải thiện triệu chứng, thuốc Đông y còn hướng tới mục tiêu bồi bổ cơ thể, tăng sức đề kháng, hệ miễn dịch, phòng ngừa tái phát hiệu quả.

Tuy nhiên, người bệnh cần lựa chọn đúng cơ sở thăm khám, chữa bệnh uy tín và kiên trì thực hiện theo chỉ dẫn của y bác sĩ mới mang lại hiệu quả cao.