Viêm Amidan Hốc Mủ

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Dương Bá Trực - Bác sĩ tại BVĐK Quốc tế Vinmec Times City

Hơi thở có mùi, đau rát họng, khản tiếng, có đờm,… là những vấn đề thường xuyên gặp phải ở những người bị viêm amidan hốc mủ. Vậy bạn đã biết gì về bệnh và cần làm gì nếu không may mắc phải?

Bệnh viêm amidan hốc mủ là gì? Những ai có nguy cơ mắc

Amidan là khối màu hồng có kích thước bằng ngón tay cái, ở giữa đường hô hấp và ăn uống nên liên tục phải tiếp xúc với bụi bẩn, thức ăn. Cấu trúc của amidan gồm nhiều hốc mủ, dễ bị bụi bẩn và thức ăn bám vào, để lâu dễ gây viêm, tạo thành các khối mủ. Mủ trong amidan vón cục giống bã đậu, màu xanh lấm tấm hoặc trắng đục.

Bất cứ ai cũng có nguy cơ mắc bệnh, tuy nhiên nhóm đối tượng trẻ nhỏ có khả năng bị bệnh cao hơn cả.

Nguyên nhân bị viêm amidan hốc mủ

Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm amidan hốc mủ, nhưng có thể kể đến một số yếu tố chính như: 

• Cấu tạo của amidan: Đây là điều khó tránh khỏi, vì bản chất vị trí của amidan đã phải tiếp xúc nhiều với bụi bẩn, thức ăn, nhiều vách nên vi khuẩn dễ cư trú.
• Bệnh về tai mũi họng: Khi tai, mũi có sự xuất hiện của vi khuẩn thì tổ chức họng cũng gặp vấn đề. Vì tai – mũi – họng thông 1 đường lỗ thông, hoạt động liên quan mật thiết đến nhau. Nếu 2 vùng kia bị viêm nhiễm, khả năng viêm amidan hốc mủ là rất cao. 
• Môi trường: Chất lượng cuộc sống ngày càng suy giảm, bụi bẩn, vi khuẩn, virus có hại,… cũng gây ảnh hưởng trực tiếp đến đường hô hấp. Khi các yếu tố độc hại vượt quá mức cho phép của cơ thể, chúng sẽ tấn công vào tổ chức amidan và gây viêm.
• Thay đổi thời tiết: Những lúc giao mùa, thay đổi đột ngột về nhiệt độ, độ ẩm khiến cơ thể không kịp thích nghi, sức đề kháng suy giảm và dễ bị viêm họng, viêm amidan.
• Vệ sinh răng miệng: Chăm sóc răng miệng không đúng cách, không sạch sẽ sẽ tạo điều kiện vi khuẩn tấn công răng miệng và amidan. Không những gây mủ ở hốc amidan, người bệnh có thể phải đối diện với cả bệnh lý răng miệng.
• Thói quen ăn uống: Những người ăn uống không khoa học (đồ cay nóng, nhiều đường, nước ngọt, có gas), chất kích thích (rượu bia, thuốc lá,…) cũng có nguy cơ bị bệnh cao hơn bình thường. 

Triệu chứng và cách nhận biết bệnh

Nếu người bệnh xuất hiện những triệu chứng sau, hãy đến các cơ sở khám tai mũi họng để được khám bệnh kịp thời: 

• Đau rát họng: Ngứa ngáy, vướng víu ở vùng họng, mỗi lần khạc nhổ rất đau.
• Thay đổi giọng nói: Người bệnh đột nhiên bị khàn giọng, mất tiếng, lạc giọng, nói không nên lời.
• Ho khan, ho có đờm: Đờm vướng ở cổ họng, ngứa cổ, ho và khạc nhổ liên tục, đôi khi khác ra cả những đốm chấm xanh (trắng) li ti, mùi hôi khó chịu.
• Ổ mủ quanh amidan: Hốc amidan có mủ trắng hoặc xanh, lấm tấm quanh khoang miệng. Amidan sưng to, màu đỏ hồng đậm, dịch trắng ở bề mặt.
• Hơi thở có mùi hôi
• Các triệu chứng khác ( diễn ra không thường xuyên): Mệt mỏi, khó khăn trong nhai nuốt, sốt cao có thể lên đến 40 độ, cùng đó là các bệnh tương tự về đường hô hấp.

Biến chứng khôn lường bệnh viêm amidan hốc mủ gây ra

Bệnh lý này có thể sẽ gây nguy hiểm tới tính mạng nếu như không được can thiệp kịp thời, bởi những biến chứng nặng nề mà nó gây ra. Vì thế người bệnh không nên chủ quan. Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới, một số biến chứng nguy hiểm có thể kể đến nếu viêm amidan không được chữa trị kịp thời:

Biến chứng gần:

• Ở vùng amidan xuất hiện bội nhiễm, ổ viêm hốc mủ lan rộng, gây áp-xe khiến cổ họng đau rát, nóng, nuốt nước bọt hoặc ăn uống khó khăn, các hoạt động về miệng cũng chịu tổn thương.
• Bệnh lây lan sang các vùng khác như răng miệng, viêm xoang, viêm tai giữa,…. không những thế khiến hơi thở nặng mùi, ảnh hưởng đến giao tiếp thường nhật. 
• Viêm phế quản, viêm mũi có thể đi kèm sốt cao 39 – 40 độ, khó thở, đau nhức vùng tai

Biến chứng toàn thân:

• Hội chứng ngưng thở khi ngủ ở trẻ nhỏ
• Trường hợp amidan kích thước quá lớn sẽ khiến khó khăn khi thở, cản trở dòng khí lưu thông, khó nuốt, đau đớn khi nói và phát âm không rõ ràng. 

Biến chứng xa:

• Triệu chứng viêm thận (sốt, nước tiểu bất thường) kéo dài, nếu không can thiệp kịp có thể dẫn đến suy thận.
• Ngoài ra còn biến chứng viêm khớp, viêm hoặc suy tim, nhiễm trùng máu, suy phổi, phù mặt hoặc các chi,…

Những phương pháp chữa trị viêm amidan hốc mủ

Để tránh những biến chứng nguy hiểm có thể gặp, người bệnh cần chủ động lựa chọn những phương pháp can thiệp kịp thời. Tùy vào từng mức độ viêm mà sẽ có những cách chữa trị khác nhau:

Phẫu thuật cắt amidan

Đối với trường hợp bị viêm amidan hốc mủ nặng, gây đau đớn, sử dụng các phương pháp can thiệp khác trong 6 tuần không mang lại hiệu quả cải thiện, người bệnh có thể được chỉ định phẫu thuật như giải pháp cuối dùng. Cụ thể nếu xuất hiện những biến chứng:

• Áp-xe quanh amidan, viêm tai giữa, viêm xoang, viêm khớp, viêm cầu thận,…
• Bệnh tiến triển nặng, gây tắc nghẽn lưu thông của phổi, khó thở, khó nuốt,…
• Amidan sưng quá to, khiến người bệnh ăn uống khó khăn, có dấu triệu chứng ngưng thở, nhiễm trùng lặp lại nhiều lần, gây phiền phức nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
• Viêm amidan gây hôi miệng, khó nuốt hoặc nghi ngờ xuất hiện u ác tính

Amidan có vai trò phòng thủ và bảo vệ hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nếu cắt bỏ có thể mất đi sự bảo vệ vòm họng, hệ thống hô hấp, người bệnh dễ bị vấn đề về hệ thống hô hấp, tai mũi họng. Vì thế, phẫu thuật là phương án cuối cùng được chỉ định. 

Người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín, đã được cấp phép và có chuyên môn để nghe tư vấn và thực hiện phẫu thuật.

Mẹo dân gian

Một số phương pháp dân gian được áp dụng phổ biến như:

• Súc miệng bằng nước muối: Nước muối loãng có tác dụng sát trùng, tiêu diệt vi khuẩn, từ đó giảm viêm sưng, hôi miệng. Mỗi lần súc miệng từ 1 – 2 phút, sau đó súc lại với nước lọc để không còn cặn muối.
• Lá húng chanh: Loại cây này có tác dụng kháng khuẩn tốt. Đem lá húng chưng cách thủy đường phèn khoảng 20 phút rồi uống, dùng liên tục từ 5 – 7 ngày sẽ thấy được hiệu quả.
• Mật ong và gừng: 2 nguyên liệu này có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn, tiêu viêm. Đem gừng thái lát mỏng và mật ong chưng cách thủy, uống ngày 2 đến 3 lần giúp giảm tình trạng viêm, sưng ở amidan.   

Tuy nhiên người bệnh cần lưu ý, mẹo dân gian là biện pháp hỗ trợ, không giúp giải quyết gọn vấn đề và chỉ có tác dụng với người bệnh nhẹ, mới viêm. Đối với người bị viêm amidan hốc mủ lâu ngày (trên 6 tuần), phương pháp này có thể không có tác dụng.

Vì thế, nếu có triệu chứng của viêm amidan, người bệnh hãy đến thăm khám tại các cơ sở y tế để được hỗ trợ, can thiệp đúng cách. Không nên chữa “lung tung” khiến bệnh trở nặng. 

Sử dụng thuốc Tây

Đây là phương pháp phổ biến được rất nhiều người sử dụng. Chỉ cần ra bất cứ hiệu thuốc nào người bệnh cũng có thể mua những loại thuốc chữa viêm amidan hốc mủ. Một số loại thường được bác sĩ kê đơn:

• Thuốc kháng sinh: Thuốc có tác dụng ức chế quá trình phát triển và gây viêm của vi khuẩn, giảm sưng.
• Thuốc giảm đau, giảm viêm: Làm dịu những cơn đau, ngứa rát ở cổ họng.
• Người bệnh nếu có những biểu hiện khác như ho, sốt, phù nề tay chân,… có thể sử dụng thêm những loại thuốc hạ sốt, giảm ho, phù nề khác. 

Ưu điểm của thuốc tây là mang lại hiệu quả nhanh, sử dụng tiện lợi. Tuy nhiên cơ chế hoạt động của thuốc tây là giảm nhẹ triệu chứng, khiến những biểu hiện bệnh mờ dần, người bệnh có cảm giác đã khỏi nhưng thực chất viêm amidan vẫn tồn tại. Vì thế, rất nhiều trường hợp sau một thời gian dùng thuốc tây sẽ bị tái bệnh.

Thêm vào đó, dùng thuốc tây nhiều và trong thời gian dài có thể gây một số biến chứng ngoài ý muốn như: nhờn thuốc, dư thừa kháng sinh, khô da, dạ dày, huyết áp, tim mạch,…. Vì vậy, trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào người bệnh cũng cần có sự kê đơn và chỉ dẫn cụ thể của thầy thuốc, không tự ý mua thuốc bên ngoài.

Sử dụng thuốc đông y

Từ xưa các thầy thuốc đông y đã nghiên cứu ra nhiều phương thuốc có tác dụng giải quyết bệnh viêm amidan hốc mủ, mang lại hiệu quả cao và được kiểm chứng bởi chính khoa học hiện đại. 

Thuốc đông y được đánh giá là an toàn, lâu dài hơn nhiều phương pháp khác, nhưng đổi lại thời gian chữa trị sẽ lâu hơn (Thường sẽ khoảng 2 – 3 tháng). Hiện nay xu hướng sử dụng thuốc đông y chữa viêm amidan hốc mủ cũng ngày càng cao, nếu bạn đọc muốn can thiệp bằng phương pháp này, có thể tham khảo bài thuốc dưới đây:

Chuyên gia đưa lời khuyên

Đối với viêm amidan hốc mủ, lương y Đỗ Minh Tuấn có đưa ra một số lời khuyên cho người bệnh như sau:

• Bất cứ phương pháp can thiệp nào người bệnh cũng cần có sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ, người có chuyên môn. Bạn đọc không nên tự ý thực hiện tại nhà, tránh việc làm sai cách mà phản tác dụng. 
• Không nên sử dụng song song đông y và tây y. Như thế có thể gây ra xung đột trong quá trình phát huy tác dụng của thuốc, dẫn đến tác dụng phụ ngoài ý muốn. 
• Thực hiện tốt những biện pháp phòng tránh như vệ sinh răng miệng, súc miệng bằng nước ấm, bổ sung đầy đủ các nhóm chất theo tháp dinh dưỡng, sử dụng khẩu trang và khăn ấm, che chắn kỹ mỗi khi ra ngoài, thường xuyên tập thể dục thể thao,…
• Nếu sử dụng thuốc đông y, người bệnh cần kiên trì, không nên quá nóng vội mà sinh nản lòng, bỏ dở giữa chừng. 

Trên đây là tổng quan những thông tin về bệnh viêm amidan hốc mủ người bệnh cần hiểu rõ. Nếu đang gặp tình trạng này, hãy sớm đưa ra những lựa chọn giải quyết  kịp thời, tránh bệnh trở nặng khó chữa. Người bệnh cũng có thể tham khảo lựa chọn bài thuốc Viêm amidan Đỗ Minh – Phương thuốc được chứng thực an toàn, hiệu quả bởi chính người bệnh. 

Lưu ý: Những thông tin được cung cấp trong bài viết của wikibacsi mang tính chất tham khảo. Không thay thế cho việc chẩn đoán, chữa bệnh do đó bạn đọc cần thăm khám tại các cơ sở y khoa để tìm ra nguyên nhân và phác đồ trị bệnh phù hợp.