Ganciclovir

Ganciclovir là một loại thuốc kháng virus, sử dụng trong việc điều trị và phòng tránh các triệu chứng lây lan hoặc nhiễm trùng ở người có hệ miễn dịch yếu (bệnh nhân AIDS hoặc những người cấy ghép bộ phận trong cơ thể). Ngoài ra, Ganciclovir còn được dùng để chữa một số bệnh lý do virus cự bào khác giúp đảm bảo sức khỏe cho người bệnh.

Công dụng của thuốc Ganciclovir

Suy giảm hệ miễn dịch là tình trạng có thể gặp phải ở nhiều đối tượng bệnh nhân và đây cũng là tác nhân dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm cho cơ thể.

Hiện nay có nhiều phương pháp được đưa ra để cải thiện những vấn đề này, trong đó có thuốc Ganciclovir. Vậy thuốc Ganciclovir có công dụng gì?

• Ganciclovir là một chất có công dụng tương tự với nucleoside acyclic – một chất có tác dụng kháng virus, kháng nấm, chống virus Herpes simplex và virus cự bào cytomegalovirus (CMV). Ganciclovir sẽ được chuyển hóa thành một chất nền có khả năng ức chế cạnh tranh liên kết mạnh và dẫn đến việc ức chế tổng hợp DNA của các loại virus.
• Ganciclovir là một loại thuốc kháng virus Herpes simplex typ 1, 2 và các loại virus cự bào khác ở cơ thể người. Thuốc hoạt động bằng cách kìm hãm sự gia tăng của các loại virus, đồng thời ngăn không cho chúng lây nhiễm sang các bộ phận khác.
• Thuốc Ganciclovir còn loại bỏ được các triệu chứng nhiễm trùng nguy hiểm do các loại virus gây ra, từ đó cải thiện dần dần được tình trạng bệnh lý.

Liều dùng thuốc Ganciclovir

Thuốc Ganciclovir được bào chế dưới dạng dung dịch tiêm có hàm lượng 500mg. Liều lượng sử dụng sẽ do các bác sĩ chuyên khoa trực tiếp chỉ định.

Tùy vào tình trạng bệnh lý cũng như cơ địa của từng người, bác sĩ sẽ đưa ra các phác đồ điều trị cụ thể. Thuốc Ganciclovir được phân chia cho 2 đối tượng bệnh nhân phổ biến là người lớn và trẻ nhỏ.

1. Liều dùng cho người lớn

Với đối tượng bệnh nhân này, thuốc Ganciclovir sẽ được chia theo các bệnh lý cụ thể như sau:

Điều trị viêm võng mạc do cytomegalovirus (CMV)

• Liều trị liệu cảm ứng: Tiêm thuốc trực tiếp vào tĩnh mạch với liều lượng 5mg/kg, khoảng cách giữa các lần tiêm là 12 giờ. Duy trì liệu trình trong khoảng 14 – 21 ngày.
• Liều duy trì: Tiêm truyền tĩnh mạch với liều lượng 5mg/kg trong khoảng 1 tiếng, mỗi ngày 1 lần, duy trì đều đặn trong 1 tuần. Hoặc có thể dùng thuốc với liều lượng 6mg/kg/lần/ngày, duy trì trong 5 ngày.

Cũng có thể sử dụng thuốc theo đường uống với liều lượng 1000mg/lần, dùng 3 lần trong ngày. Hoặc dùng liều 500mg/lần, ngày uống 6 lần, khoảng cách giữa các lần uống là 3 tiếng. Nên sử dụng thuốc kèm thức ăn.

Điều trị và phòng ngừa cytomegalovirus (CMV)

– Dùng cho bệnh nhân HIV:

• Dùng thuốc theo đường uống, liều 1000mg/lần, ngày uống 3 lần kèm thức ăn.

– Dùng cho bệnh nhân cấy ghép cơ quan:

• Liều khởi đầu: 5mg/kg, tiêm truyền tĩnh mạch trong khoảng 1 giờ, khoảng cách giữa các lần sử dụng thuốc là 12 giờ. Duy trì liệu trình từ 1 – 2 tuần.
• Liều duy trì: Dùng thuốc để tiêm truyền tĩnh mạch với liều lượng 5mg/kg/lần/ngày, dùng trong một tuần. Hoặc dùng liều lượng 6mg/lần/ngày trong khoảng 5 ngày liên tiếp.

Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng thuốc Ganciclovir theo đường uống với liều lượng 1000mg, uống 3 lần trong ngày và dùng kèm với thức ăn.

2. Liều dùng thuốc Ganciclovir cho trẻ em

Tương tự như với người lớn, thuốc Ganciclovir dùng cho trẻ nhỏ cũng được phân chia cụ thể cho từng bệnh lý.

Điều trị viêm võng mạc do cytomegalovirus (CMV)

Với trẻ trên 3 tháng, bạn sử dụng liều lượng như sau:

• Liều trị liệu cảm ứng: Tiêm tĩnh mạch 5mg/kg, khoảng cách giữa các lần tiêm là 12 giờ và duy trì liệu trình đều đặn trong khoảng 2 tuần.
• Liều duy trì: Tiêm trực tiếp tĩnh mạch 5mg/kg/lần/ngày, duy trì đều đặn trong 7 ngày. Hoặc có thể sử dụng liều lượng 6mg/kg/lần/ngày và dùng liên tục trong khoảng 5 ngày.

Điều trị và phòng ngừa cytomegalovirus (CMV)

– Bệnh nhân cấy ghép cơ quan từ 1 – 18 tuổi

• Liều trị liệu cảm ứng: Tiêm tĩnh mạch với hàm lượng 5mg/kg, mỗi lần tiêm cách nhau 12 giờ. Thực hiện liệu tình từ 7 – 14 ngày.
• Liều duy trì: Tiêm truyền tĩnh mạch với liều lượng 5mg/kg/lần/ngày, thực hiện liên tục trong 7 ngày. Hoặc dùng liều 6mg/kg/lần/ngày, dùng liên tục trong 5 ngày.

Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc theo đường uống với liều lượng 10mg/kg, mỗi lần uống cách nhau 8 giờ. Uống thuốc kèm thức ăn.

– Bệnh nhân nhiễm HIV

• Trẻ nhỏ từ 1 – 12 tuổi: Tiêm tĩnh mạch liều lượng 5mg/kg/lần/ngày.

• Trẻ từ 12 tuổi trở lên: Sử dụng liều tương tự như người lớn.

Liều dùng cho trẻ nhỏ hiện tại vẫn chưa được xác định rõ. Do đó, trước khi sử dụng thuốc, cần tham khảo thật kỹ ý kiến từ các bác sĩ chuyên khoa để điều trị bệnh an toàn cho trẻ.

Cách dùng thuốc Ganciclovir

• Có thể sử dụng thuốc theo đường uống hoặc tiêm, truyền theo chỉ định trực tiếp từ bác sĩ.
• Nên uống thuốc kèm với thức ăn để tránh kích ứng dạ dày đồng thời tăng khả năng hấp thụ thuốc cho cơ thể người bệnh.
• Nếu tự tiêm thuốc Ganciclovir tại nhà, trước khi tiêm cần kiểm tra kỹ lưỡng chất lượng của dung dịch. Không dùng khi thuốc có các bất thường về màu sắc hoặc bị váng thuốc.
• Trong quá trình dùng thuốc, nên tiến hành kiểm tra sức khỏe thường xuyên để thấy được hiệu quả của thuốc đối với cơ thể.
• Nên dùng thuốc đủ liệu trình. Không nên tự ý ngừng dùng thuốc khi thấy các triệu chứng đã giảm bớt. Người dùng cần duy trì đủ liệu trình để ngăn ngừa bệnh tái phát.
• Nên dùng thuốc vào một thời gian nhất định trong ngày để thuốc phát huy công dụng ổn định và tránh việc quên liều.

Nên làm gì khi dùng thuốc quá liều hoặc lỡ liều?

Trong trường hợp, dùng thuốc quá liều và gặp phải các tác dụng phụ nghiêm trọng, cần đến ngay các cơ sở y tế để được các bác sĩ tiến hành cấp cứu kịp thời. Tuyệt đối không nên tự chữa trị ở nhà vì nó có thể khiến các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Với trường hợp dùng thuốc lỡ liều, cũng đừng quá lo lắng. Khi đó, hãy trực tiếp gặp các bác sĩ để tham khảo ý kiến cho liều dùng kế tiếp. Không tự ý dùng thuốc gấp đôi liều lượng chỉ định.

Tương tác thuốc Ganciclovir

1. Những thuốc nào có tương tác với Ganciclovir?

Sự tương tác giữa các thuốc với nhau có thể dẫn đến những ảnh hưởng xấu đến công dụng của Ganciclovir. Do đó, khi điều trị bệnh bằng thuốc Ganciclovir, nên tránh sử dụng chúng với một số loại thuốc sau:

• Didonaside
• Imipenem – cilastatin
• Probenecid
• Zidovudine

Để hạn chế những tương tác thuốc không đáng có, nên thông báo cho bác sĩ biết về các loại thuốc mà hiện tại đang dùng hoặc có ý định sử dụng trong thời gian sắp tới để bác sĩ đưa ra các phương án điều chỉnh phù hợp.

2. Thức ăn và rượu bia có tương tác với Ganciclovir không?

Thức ăn và bia rượu có thể gây ra ít nhiều những tác động đến hiệu quả điều trị của thuốc Ganciclovir. Do đó, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về chế độ dinh dưỡng phù hợp trong thời gian dùng thuốc. Lưu ý tuyệt đối không nên dùng thuốc song song cùng đồ uống như bia, rượu,… để hạn chế tối đa các tác dụng phụ nguy hiểm.

3. Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến thuốc Ganciclovir?

Bất kỳ tình trạng sức khỏe nào cũng có thể ảnh hưởng đến công dụng của thuốc Ganciclovir. Do đó, cần cho bác sĩ biết về các vấn đề đang gặp phải, đặc biệt là các bệnh lý về thận và máu,… để họ đưa ra phương án điều trị thích hợp.

Bảo quản thuốc Ganciclovir như thế nào?

• Nên cất thuốc ở những nơi có nhiệt độ ổ định trong khoảng 20 – 25 độ C, tránh nơi có độ ẩm cao hoặc bị ánh nắng tác động trực tiếp.
• Không bảo quản thuốc trong ngăn đá tủ lạnh hoặc nhà bếp, nhà tắm.
• Khi không sử dụng thuốc, nên bảo quản thuốc nguyên vẹn trong bao bì.
• Để thuốc tránh xa tầm tay trẻ em và thú nuôi trong gia đình.
• Khi thuốc hết hạn sử dụng, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa về cách hủy thuốc an toàn.

Tác dụng phụ của thuốc Ganciclovir

Khi dùng thuốc Ganciclovir, bạn có thể gặp phải một số triệu chứng như buồn nôn, ngứa da, tăng tiết mồ hôi, tiêu chảy, chán ăn. Với nam giới, thuốc Ganciclovir còn có thể dẫn đến tình trạng suy giảm sản sinh tinh trùng, thậm chí có thể dẫn đến vô sinh.

Ngoài ra, cũng thể gặp phải một số tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như:

• Sốt cao bất thường
• Cơ thể mệt mỏi, mất sức
• Da dẻ xanh xao và ngứa ngáy
• Có dấu hiệu thiếu máu như hoa mắt, chóng mặt
• Khó thở, hơi thở đứt quãng, đau tức ngực
• Có dấu hiệu nhiễm trùng như thường xuyên bị cúm, ho dai dẳng, đau họng
• Miệng, họng, lưỡi khô và bị sưng nhẹ
• Chảy máu bất thường ở một số bộ phận
• Da xuất hiện các vết bầm tím không rõ nguyên nhân

Khi gặp phải các triệu chứng trên, cần đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.

Thận trọng khi sử dụng thuốc Ganciclovir

Khi dùng thuốc Ganciclovir, cần lưu ý kỹ một số vấn đề sau:

• Báo cho bác sĩ nếu bị dị ứng với bất kỳ một thành phần nào của thuốc.
• Dùng thuốc đúng theo phác đồ điều trị mà bác sĩ đưa ra.
• Liệt kê các loại thuốc mà hiện đang sử dụng hoặc định dùng trong thời gian tới (bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thực phẩm chức năng hoặc các viên uống vitamin).
• Báo với bác sĩ về các tình trạng bệnh lý mà hiện đang mắc phải để có phương án điều trị phù hợp.
• Nếu đang cần làm các công việc đòi hỏi sự tập trung như điều khiển phương tiện giao thông, điều khiển máy móc, hãy hạn chế dùng thuốc Ganciclovir vì nó có thể gây buồn ngủ, mất tập trung.
• Nếu chuẩn bị làm phẫu thuật, cần thông báo cho các bác sĩ khi đang sử dụng thuốc Ganciclovir để có các phương án dự phòng hợp lý.
• Trường hợp đang mang thai, dự định có con hoặc đang cho con bú, hãy tham khảo thật ký ý kiến từ các bác sĩ chuyên gia. Thuốc Ganciclovir được liệt kê vào nhóm thuốc có ảnh hưởng đến thai kỳ, do đó nên cẩn thận khi sử dụng.

Thuốc Ganciclovir có giá bao nhiêu?

Giá thuốc sẽ có sự dao động khác nhau giữa các địa điểm bán, thường sẽ khoảng 650.000 – 700.000 đồng/lọ. Người dùng có thể đến các bệnh viện hoặc quầy thuốc lớn uy tín để mua thuốc với giá cả hợp lý nhất.

Trên đây là những thông tin quan trong về loại thuốc kháng nấm, kháng virus Ganciclovir. Mong rằng bài viết sẽ đem lại cho bạn những kiến thức có ích và phục vụ tốt cho quá trình điều bệnh bằng thuốc.

Wiki Bác Sĩ không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Xem thêm: Thuốc Raltegravir kiểm soát mức độ phát triển của bệnh HIV/AIDS như thế nào?